نگاهی به طراحی لوگو المپیک از ابتدا تا به امروز

لوگو المپیک به عنوان یکی از مهم‌ترین و موفق‌ترین لوگوهای دنیا شناخته می‌شود که از پنج حلقه رنگارنگ تشکیل شده است. المپیک نیز مانند جام جهانی فوتبال به صورت دوره‌ای و هر چهار سال یک مرتبه برگزار می‌شود که کشورهای مختلف دنیا در رشته‌های ورزشی گوناگون در آن با یکدیگر به رقابت می‌پردازند. هر دوره از المپیک دارای یک لوگو و نماد خاص است که توسط کشور برگزارکننده طراحی و رونمایی می‌شود. نکته جالبی که درباره لوگوهای طراحی شده برای المپیک وجود دارد این است که حلقه‌های معروف المپیک در تمامی لوگوها قرار دارد و با عناصر بصری دیگر ترکیب شده است. این حلقه‌های رنگی در واقع عضو ثابت و شاخص لوگوی المپیک در نظر گرفته می‌شوند که هر کدام از آنها نشانگر یک قاره از دنیا هستند. اما معنی لوگو المپیک چیست و چه مفهومی در پس این حلقه‌های رنگی نهفته است؟ در ادامه این مطلب تاریخچه لوگو المپیک را مورد بررسی قرار می‌دهیم و شما را با لوگوهای طراحی شده برای المپیک نیز آشنا خواهیم کرد. با آرمکده همراه باشید.

تاریخچه پیدایش المپیک

المپیک یکی از مهم‌ترین و معتبرترین رویدادهای ورزشی جهانی است که تاریخچه پیدایش آن به چند هزار سال گذشته یعنی به دوره یونان باستان بازمی‌گردد. بر اساس شواهد و گفته‌های تاریخ شناسان، بازی‌های المپیک در واقع نوعی جشن مذهبی بود که با هدف ادای احترام به زئوس (پادشاه خدایان یونان) در صحن معبدوی به نام المپیا برگزار می‌شد. این جشن‌‌ها اغلب پس از موفقیت و پیروزی در جشن‌ها و یا در روز تولد و مرگ پادشاهان و افراد مشهور هر چهار سال یک بار برگزار می‌شدند. این مسابقات در ابتدا تنها مختص به ورزش دو بود اما بعدها ورزش‌های دیگری همچون کشتی، پرش، پرتاب دیسک، اسب دوانی و بوکس نیز به آنها اضافه شدند. این شکل از برگزاری مسابقات المپیک از سال 394 بعد از میلاد به دستور امپراتور رم تعطیل و المپیا نیز بر اثر یک زلزله بسیار شدید کاملا نابود و ویران شد. بدین ترتیب بازی‌های المپیک به طور کامل به دست فراموشی سپرده شدند.

در سال 1889 یک تاریخ شناس فرانسوی به نام پیر دو کوبرتن (Pierre de Coubertin) با هدف احیای بازی‌های المپیک و برگزاری مسابقات آن یک همایش در پاریس برگزار کرد. او پس از تلاش‌های فراوان در سال 1896 توانست این رویداد ورزشی بزرگ را مجددا راه اندازی کند. اولین بازی‌های المپیک مدرن در آتن و با حضور 14 کشور برگزار شد. از آن سال تا به امروز بازی‌های المپیک به صورت گسترده‌تر و هر چهار سال یک مرتبه در نقاط مختلف دنیا برگزار می‌گردند و طیف گسترده‌‌ای از رشته‌های ورزشی همچون بسکتبال، والیبال، هندبال، تکواندو، ژیمناستیک، تیراندازی، شنا، قایقرانی، کشتی، وزنه برداری و غیره را نیز پوشش می‌دهند.

برای مشاهده نمونه های طراحی لوگو شرکت در سایت آرمکده بر روی لینک کلیک کنید. 

بررسی تاریخچه لوگو المپیک

همانطور که اشاره کردیم، دوره مدرن المپیک از سال 1896 آغاز شد و تا به امروز بیش از 47 دوره مسابقات المپیک در کشورهای مختلف دنیا و به صورت المپیک تابستانی و زمستانی برگزار شده است. البته در طول این سال‌ها تنها سه دوره از این مسابقات جهانی به دلیل وقوع جنگ جهانی اول و دوم به ترتیب در سال‌های 1916، 1940 و 1944 برگزار نشد. در هر دوره از مسابقات المپیک یک نماد بصری خاص نیز برای آن طراحی می‌شود که تحت عنوان لوگو المپیک از آن رونمایی می‌گردد. همه ما پس از شنیدن نام لوگو المپیک به یاد حلقه‌های رنگارنگ آن می‌افتیم. این حلقه‌ها و رنگ‌ها دارای مفهوم خاصی هستند و در لوگوهای طراحی شده برای المپیک نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

اما لوگو المپیک چند حلقه دارد و از چه رنگ‌هایی تشکیل شده است؟ لوگو المپیک دارای پنج حلقه متصل به یکدیگر است که توسط پیر دو کوبرتن بنیان گذار المپیک مدرن طراحی شد و از سال 1915 به عنوان نماد رسمی جام جهانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. پنج حلقه لوگو المپیک در واقع نشان دهنده پنج قاره جهان یعنی آسیا، آمریکا، اروپا، آفریفا و اقیانوسیه است که به صورت بهم پیوسته طراحی شده است. پیوستگی این حلقه‌ها نیز مفهوم اتحاد و همبستگی این پنج قاره را نشان می‌دهد و به نوعی نمادی از صلح و دوستی نیز در نظر گرفته می‌شوند.

بیشتر بخوانید: برندسازی چیست

درباره رنگ‌های لوگو المپیک نیز باید بگوییم که هریک از رنگ بکار رفته در این لوگو به قاره خاصی اشاره دارد؛ یعنی برای هر قاره یک رنگ خاص با توجه به ویژگی‌های شاخص آن در نظر گرفته شده است. رنگ قاره اسیا در لوگو المپیک زرد بوده که با الهام از نژاد زرد رنگ بیش از یک و نیم میلیارد نفر جمعیت این قاره انتخاب شده است. برای سایر قاره همچون اقیانوسیه رنگ آبی، آفریقا رنگ مشکی، اروپا رنگ سبز و آمریکا نیز رنگ قرمز انتخاب است. نکته جالبی که درباره نوع انتخاب رنگ لوگو المپیک وجود دارد این است که پرچم تمامی کشورهای دنیا حداقل یکی از این پنج رنگ را دارا است و این موضوع نیز به رعایت عدالت و مساوات در برگزاری مسابقات المپیک اشاره دارد.

با کمی دقت در لوگو المپیک درمی‌یابیم که این لوگو از شش رنگ تشکیل شده است؛ یعنی علاوه بر رنگ حلقه‌ها، رنگ سفید نیز به عنوان رنگ پس زمینه لوگو مورد استفاده قرار گرفته است. رنگ سفید نیز نمادی از صلح، همبستگی و اتحاد است و در پرچم اکثر کشورهای دنیا نیز وجود دارد. استفاده از این رنگ به عنوان رنگ پس زمینه لوگو المپیک نوعی دوستی و صمیمیت میان کشورها ایجاد کرده و به طور غیر مستقیم به وجود عدالت در برگزاری مسابقات نیز اشاره دارد.

بررسی لوگوهای المپیک

تا کنون لوگوهای بسیاری برای مسابقات المپیک طراحی شده و همانطور که اشاره کردیم، نماد اصلی آن یعنی پنج حلقه معروف نیز در تمامی آنها بکار رفته است. برخی از این لوگوها بسیار جذاب و ماندگار و برخی دیگر نیز طراحی ضعیفی داشتند که در زمان خود مورد استقبال قرار نگرفتند. در لوگوهای طراحی شده برای المپیک علاوه بر نماد اصلی آن از برخی نمادهای ملی کشور برگزارکننده همچون پرچم، عناصر مرتبط با منطقه جغرافیایی و فرهنگی آن نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد تا به نوعی معرف فرهنگ و تاریخچه آن کشور به دنیا باشند.

لوگو المپیک 1984 - 1896

با راه اندازی المپیک مدرن در سال 1896 از لوگوی المپیک با پنج حلقه جذاب آن رونمایی شد. این لوگو تفاوت بسیاری با لوگوهای امروزی المپیک دارد و متناسب با آن سبک همان دوره طراحی شده است. در لوگو المپیک 1896 حلقه‌های المپیک در بالای لوگو و تصویری از شهر آتن پایتخت کشور یونان و مجری برگزاری مسابقات نیز در پایین آن درج شده است. این مدل طراحی لوگو در آن زمان بسیار رایج بود و مورد استقبال نیز قرار گرفت. لوگو المپیک 1900 تابستانی پاریس نیز با همین الگو طراحی شد که در آن تصویر برج ایفل و حلقه‌های معروف المپیک به چشم می‌خورد.

این سبک طراحی لوگو برای المپیک یعنی طراحی به صورت لوگو تصویری تا سال 1960 و برگزاری المپیک در رم ادامه یافت. اما در سال 1964 و برگزای مسابقات المپیک در توکیو به یکباره تغییر پیدا کرد و تحولی چشمگیر در طراحی لوگو المپیک به وجود آمد. اگرچه سبک طراحی این لوگو نیز تفاوت بسیاری با لوگوهای امروزی دارد اما در مقایسه با لوگوهای پیشین، گامی رو به جلو و مثبت در طراحی لوگو محسوب می‌شد. لوگو المپیک توکیو 1964 با استفاده از یک دایره قرمز که برگرفته از نماد اصلی پرچم کشور ژاپن است، طراحی شد و حلقه‌های المپیک نیز در پایین آن قرار داشتند.

در مورد ویژگی های لوگو دایره ای بیشتر بدانید.

در سال 1984 تغییر و تحول مهم دیگری در طراحی لوگو المپیک به وجود آمد و حلقه‌های آن به صورت رنگی در لوگوی المپیک لس آنجلس قرار گرفتند. این لوگو را می‌توان گامی رو به جلو در طراحی لوگو برای المپیک در نظر گرفت زیرا سبک طراحی آن مشابه سبک‌های مدرن و امروزی است و از طرفی دیگر نیز رنگی شدن پنج حلقه المپیک موجب جذابیت بیشتر لوگو و معنادار شدن آنها برای مخاطبان شد.

لوگو المپیک 2012 - 1984

پس از سال 1984 طراحی لوگوهای المپیک متحول شد و استفاده از نمادهای سمبلیک و رنگ‌های متنوع نیز در آنها رواج پیدا کرد. در سری لوگوهای جدید دیگر خبری از نمادهای فرهنگی و یا جغرافیایی کشورها نبود و لوگوها با استفاده از اشکال هندسی، خطوط و یا اعداد طراحی می‌شدند. شکل ستاره در لوگو المپیک 1984 لس آنجلس، خطوط مورب در لوگو 1992 بارسلونا، ستاره و شعله آتش در لوگو المپیک 1996 آتلانتا، طراحی مینیمال یک دونده در حال حرکت در لوگو المپیک 2000 سیدنی، آدمک لوگو المپیک 2008 پکن و یا طراحی عددی لوگو المپیک لندن 2012 نمونه بارزی از سبک طراحی در آن دوره هستند که در زمان خود مورد استقبال طراحان و تماشاگران قرار گرفتند.

لوگوی المپیک لندن 2012 به عنوان یکی از لوگوها جنجالی المپیک شناخته می‌شود که با کمی دقت در جزئیات طراحی آن می‌توانیم به چندین نکته جالب پی ببریم. این لوگو به دلیل برگزاری المپیک در سال 2012 همین عدد را نشان می‌دهد که با ترکیب سه رنگ بنفش، زرد و سفید طراحی شده است. در داخل عدد 2 این لوگو نام شهر لندن (London) و در داخل عدد صفر نیز نماد اصلی المپیک با رنگ سفید درج شده است. نکته جذابی که درباره لوگو المپیک لندن وجود دارد این است که طرح کلی این لوگو علاوه بر عدد، حروف الفبای انگلیسی را نیز نشان می‌دهد. اولین عدد 2 لوگو نشان دهنده حرف Z ، عدد 0 حرف O ، عدد 1 حرف i و در نهایت دومین عدد 2 نیز نشانگر حرف N است. با قرار دادن این حروف در کنار یکدیگر کلمه «ZION» بدست می‌آید. این کلمه در لغت به معنای صهیون و قوم اسرائیل است و شکل نوشتاری آن نیز شبیه به معماری موزه هلوکاست (Holocaust) است.

لوگو المپیک 2020 – 2012

لوگو المپیک 2016 ریو نیز لوگوی جذاب دیگری است که پس از لوگو 2012 لندن طراحی شد و مورد توجه قرار گرفت. طرح کلی این لوگو شبیه به یک جام است که از سه آدمک با رنگ‌های آبی، سبز و نارنجی تشکیل شده و به نوعی نمادی از مردم شاد و پرانرژی برزیل هستند. در پایین این لوگو نیز عبارت Rio 2016 و حلقه‌های المپیک قرار دارند که در کنار یکدیگر لوگویی جذاب و ماندگار را برای مسابقات المپیک 2016 خلق کردند.

لوگو المپیک 2020 توکیو نیز آخرین لوگوی طراحی شده برای این رویداد ورزشی بزرگ و مهم است که توسط یک طراح گرافیک ژاپنی به نام کنجیرو سانو (kenjiro sano) طراحی شد. لوگو المپیک 2020 با الهام از الگویی باستانی خلق شده که شامل یک دایره توخالی آبی رنگ و شطرنجی است. البته در دل این دایره می‌توانیم اشکال هندسی دیگری همچون مستطیل و مربع را نیز پیدا کنیم که به صورت هماهنگ و با نظم خاصی در لوگو قرار گرفته‌اند.

معنی لوگو المپیک توکیو و لوگو پارالمپیک آن «تنوع» و ‌«گوناگونی» است که نشانگر فرهنگ‌های مختلف و سبک‌های متفاوت اندیشه کشورها است و نوعی همبستگی را نیز نشان می‌دهد و بیان دارد که همه مردم دنیا بدون در نظر گرفتن توانایی‌های فردی با یکدیگر برابر هستند. لوگو پارالمپیک 2020 نیز تقریبا شبیه به لوگو المپیک 2020 است اما دایره توخالی آن در قسمت بالایی لوگو قرار دارد. جالب است بدانید که این دو لوگو از تعداد اشکال هندسی یکسانی طراحی شده‌اند و تنها در شکل ظاهری با یکدیگر تفاوت دارند.

بازی‌های المپیک 2020 قرار بود که در تاریخ 24 جولای تا 9 آگوست 2020 (3 الی 19 مرداد 1399) و بازی‌ها پارالمپیک نیز در تاریخ 25 آگوست تا 6 سپتامبر 2020 (20 مرداد تا 16 شهریور) در توکیو برگزار شوند. اما به دلیل شیوع گسترده ویروس کرونا در سراسر دنیا با یک سال تاخیر یعنی در سال 2021 برگزار شدند.

جمع بندی

ما در این مطلب همه چیز را درباره لوگو المپیک مورد بررسی قرار دادیم و شما را با تاریخچه لوگو المپیک و معنای حلقه‌های معروف آن آشنا کردیم. همانطور که خواندید، لوگو المپیک شامل 5 حلقه رنگی متصل بهم است که نشان دهنده 5 قاره جهان و همبستگی تمامی کشورهای دنیا با یکدیگر بوده و برای اولین بار در سال 1915 و پس از شروع مجدد المپیک یعنی المپیک مدرن توسط پیر دو کوبرتن طراحی شدند. این حلقه‌ها در تمامی لوگوهای طراحی شده برای المپیک در کنار نماد اصلی لوگو مورد استفاده قرار می‌گیرند و به یک نماد شاخص و مهم در سراسر دنیا شناخته می‌شوند.