روانشناسی رنگ در بسته بندی محصولات

روانشناسی رنگ در بسته بندی محصولات و برندینگ به عنوان یکی از مباحث جذاب و چالش برانگیز در امر بازاریابی و فروش شناخته می‌شود که به طور مستقیم با عواطف، احساسات و متقاعدسازی مخاطب در ارتباط است. رنگ یک ابزار ارتباطی بسیار قدرتمند است که می‌تواند برای تاثیرگذاری بر یک عمل خاص، خلق و خو و حتی واکنش های فیزیولوژیکی مورد استفاده قرار گیرد.

علم روانشناسی رنگ در بسته بندی محصولات از رنگ‌های مختلف برای تاثیرگذاری بر رفتار مصرف کنندگان هدف استفاده می‌کند؛ زیرا هر رنگ عواطف و احساسات خاصی را به افراد منتقل می‌کند. به عنوان مثال، رنگ قرمز نشان دهنده شور، هیجان و اشتیاق است، در حالی که رنگ آبی به عنوان نمادی از قابل اعتماد بودن و حس آرامش شناخته می‌شود.

رنگ‌ها در حوزه بازاریابی و رفتار مصرف کننده به روش‌های مختلف بر افراد تاثیر می‌گذارند. برخی از رنگ‌ها قادر به ایجاد انگیزه خرید در مشتریان می‌شوند، در حالی که برخی از رنگ‌ها موجب ایجاد واکنش منفی و عدم تمایل نسبت به خرید در افراد خواهند شد. بنابراین برای آنکه بتوانید احساسات مثبتی را به مشتریان انتقال دهید و آنها را نسبت به خرید ترغیب کنید باید با اصول روانشناسی رنگ در بسته بندی محصولات آشنایی داشته باشید. در ادامه این مطلب اصول استفاده از رنگ ها در طراحی بسته بندی محصول را مورد بررسی قرار داده و شما را با تاثیرات روانشناختی رنگ‌ها نیز آشنا خواهیم کرد. 

منظور از روانشناسی رنگ در بسته بندی محصولات چیست؟

روانشناسی رنگ‌ها به طور کلی‌ بر چگونگی تاثیر هر رنگ‌ بر درک و نحوه واکنش ما به اشیا و محیط پیرامونمان تمرکز دارد. رنگ‌ها تاثیرات عمیقی بر عواطف و احساسات ما دارند و این احساسات نیز نقش حائز اهمیتی را در نحوه رفتار ما به عنوان مصرف کننده ایفا می‌کنند. بنابراین روانشناسی رنگ‌ در بسته بندی به چگونگی تاثیر رنگ‌ها بر ذهن و برداشت مشتریان از یک برند و محصولات آن می‌پردازد و به نوعی با متقاعد ساختن آنها برای تبدیل شدن به مشتریان ثابت در ارتباط است. از این رو توجه به اصول و قواعد روانشناسی رنگ‌ها در هنگام طراحی بسته بندی محصول بسیار مهم است و تاثیر بسزایی بر شکل گیری عواطف و احساسات مخاطب نسبت به محصولات یک برند خواهد داشت.

جالب است بدانید که محققان در طی یک تحقیق جامع درباره «تاثیر رنگ‌ها در بازاریابی، برندسازی و بسته بندی» به این نتیجه رسیدند که حدود 90 درصد برداشت‌ها و تصمیمات اولیه مخاطبان درباره یک محصول و یا برند، تنها بر اساس رنگ آنها صورت می‌گیرد. یعنی اگر مخاطب در نگاه اول نتواند با رنگ مورد استفاده در طراحی بصری یک برند همچون بسته بندی یا لوگوی آن آن ارتباط عاطفی برقرار کند به احتمال زیاد محصولات آن را خریداری نخواهد کرد. بنابراین توجه به اصول روانشناسی رنگ در بسته بندی محصولات از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و بر نحوه ادراک و ایجاد تصویر ذهنی مثبت در مخاطب تاثیر بسزایی دارد.

اهمیت توجه به روانشناسی رنگ در بسته بندی محصولات

استفاده از اصول و مفاهیم روانشناسی رنگ در بسته بندی محصولات بسیار مهم‌ است؛ زیرا رنگ‌ها معرف ارزش‌های سازمانی و اصلی برند شما هستند و تاثیرات عمیقی بر شکل گیری شناخت اولیه مثبت مخاطب از محصولات‌تان خواهند داشت. اگرچه تاثیر روانشناختی رنگ‌ها بر افراد با یکدیگر تفاوت دارد و به عوامل گوناگونی از جمله جنسیت، فرهنگ و تجارب شخصی وابسته است اما برخی اصول و دستورالعمل‌های کلی وجود دارند که نشان می‌دهند رنگ‌ها دارای برخی تاثیرات روانشناسی ثابتی بر افراد هستند.

به عنوان مثال رنگ قرمز برای اکثر افراد یادآور احساسات عاشقانه است و رنگ آبی نیز احساس آرامش را در ما به وجود می‌آورد. به همین دلیل در فرآیند برندسازی و طراحی بسته بندی محصولات خود باید از رنگ‌های متناسب با شخصیت و ارزش‌های برندتان استفاده کنید تا پیام اصلی‌ خود را به خوبی به افراد انتقال دهید و آنها را نسبت به خرید ترغیب نمایید.

محققان پس از انجام تحقیقات فراوان در زمینه تاثیر رنگ‌ها در بسته بندی محصولات و چگونگی تاثیر رنگ بر احساسات و ادراک مشتریان، دلایل اهمیت درک روانشناسی رنگ در بسته بندی محصولات را در موارد زیر خلاصه کرده‌اند:

• حدود 85 درصد از مشتریان رنگ را به عنوان علت اصلی تصمیم خرید خود ذکر می‌کنند.
• در صورت عدم وجود اطلاعات کافی درباره محصولات بر روی بسته بندی، افراد بر اساس جذابیت پکیجینگ، محصولی را برای خرید انتخاب خواهند کرد.
• امکان تشخیص برند و لوگوی یک محصول با افزودن رنگ، حدود 80 درصد افزایش پیدا می‌کند (برای درک بهتر این موضوع، تبلیغات سیاه و سفید را با تبلیغات رنگی مقایسه کنید؛ بدیهی است که به خاطر سپردن رنگ‌ها برای مصرف کنندگان بسیار راحت‌تر است).
• استفاده از رنگ مناسب می‌تواند شناخت و آگاهی برند (Brand Awareness) شما را تا 80 درصد افزایش دهد.
• اغلب مصرف کنندگان در بازه زمانی 60 الی 90 ثانیه درباره محصولات یک برند قضاوت می‌کنند و حدود 60 الی 90 درصد از قضاوت‌های آنان نیز بر صرفا بر اساس تناسب رنگ‌ها صورت می‌گیرد.
• استفاده از رنگ‌های متناسب موجب جلب توجه و علاقه مخاطب به برند می‌شود. حدود 90 درصد از مشتریان در هنگام خرید به رنگ برند توجه می‌کنند.

بنابراین هرگز تاثیرات عمیق و غیرقابل انکار روانشناسی رنگ در بسته بندی محصولات بر تصمیم خرید مصرف کنندگان و میزان فروش خود را دست کم نگیرید و پیش از اقدام به طراحی بسته بندی حتما با تاثیرات روانشناختی رنگ‌ها بر ذهن افراد آشنایی داشته باشید.

اصول استفاده از رنگ ها در طراحی بسته بندی محصول

استفاده از رنگ مناسب برای بسته بندی محصولات، مرحله بسیار مهمی است که انتخاب صحیح آن می‌تواند مزیت رقابتی (Competitive Advantage) قابل توجهی را به لحاظ آگاهی از برند (Brand Awareness) و برجسته شدن نام تجاری شما ایجاد کند. به همین جهت باید با اصول روانشناسی رنگ در بسته بندی محصولات آشنایی داشته باشید تا بتوانید محصولات خود را به طور حرفه‌ای در معرض دید مخاطبان هدف قرار دهید و آنها را نسبت به خرید ترغیب کرده و به مشتریان ثابت و وفادار تبدیل نمایید. به طور کلی برای انتخاب ترکیب رنگ مناسب برای بسته بندی محصولات خود باید به موارد زیر توجه داشته باشید:

مشتریان خود را بشناسید

با آگاهی از سن، جنسیت، میزان تحصیلات و علایق مشتریان خود می‌توانید ترکیب رنگی که دارای بیشترین میزان تناسب با سلیقه آنها است را انتخاب نمایید. تمامی این اطلاعات کلیدی باید پیش از انتخاب رنگ برای بسته بندی در نظر گرفته شوند.

رنگی را انتخاب کنید که به برند و بسته بندی شما اعتبار ببخشد

بخش قابل توجهی از اعتبار و جذابیت بصری بسته بندی شما در گرو رنگ آن است؛ بنابراین باید رنگی را انتخاب کنید که بیشترین تناسب را با حوزه فعالیت و نوع محصولات‌تان داشته باشد.

رنگی را انتخاب کنید که برای مشتریان جذاب باشد

پس از شناخت مخاطبان هدف بسیار راحت‌تر می‌توانید رنگی که ممکن است برای آنها جذاب باشد را انتخاب نمایید. به عنوان مثال اگر مخاطبان اصلی برند شما آقایان هستند، قطعا استفاده از رنگ صورتی برای بسته بندی محصولات، توجه آنان را جلب نمی‌کند و انتخاب مناسبی نخواهد بود.

رنگی را انتخاب کنید که برند شما را از رقبا متمایز سازد

سعی کنید از ترکیب رنگ‌های خاص و منحصر به فرد برای طراحی بسته بندی محصولات خود استفاده کنید تا بتوانید محصولات برندتان را به طور کلی از رقبا متمایز سازید. یعنی باید از رنگ‌هایی استفاده کنید که رقبا کمتر به سراغ آنها رفته‌اند.

با در نظر داشتن این موارد و البته اصول روانشناسی رنگ در بسته بندی محصولات که در ادامه به آنها می‌پردازیم، به راحتی می‌توانید مناسب‌ترین و بهترین ترکیب رنگی را برای پکیجینگ محصولات و خدمات خود انتخاب نمایید.

بررسی تاثیر روانشناسی رنگ ها در بسته بندی

حال که با مفهوم و اهمیت توجه به اصول روانشناسی رنگ در بسته بندی آشنا شدید، در این بخش شما را با تاثیرات و مفاهیم روانشناختی هر رنگ آشنا می‌کنیم تا بر اساس آنها بتوانید ترکیب رنگی مناسبی برای بسته بندی محصولات خود انتخاب نمایید.

روانشناسی رنگ سفید در طراحی بسته بندی

مفاهیم اصلی: سادگی، ظرافت، خلوص، برتری، فروتنی، پاکی، طراوت، شفافیت و کمال

برندهای معروف: اپل (Apple)، داو (Dove)، کلوین کلاین (Calvin Klein) و تسلا (Tesla)

صنایع: کالاهای لوکس، لوازم الکترونیکی مصرفی پیشرفته، محصولات پزشکی، لوازم آرایشی و بهداشتی

طیف گسترده‌ای از مصرف کنندگان، رنگ سفید را به عنوان یک گزینه مناسب برای بسته بندی در نظر می‌گیرند و به آن علاقه دارند. سفید برای رنگ بسته بندی، رنگی ایمن و ساده است و برخی افراد ممکن است آن را رنگی خنثی در نظر بگیرند، اما اگر می‌خواهید بسته بندی‌هایی طراحی کنید که نشان دهنده خلوص، کارایی یا سادگی باشد، رنگ سفید انتخاب بسیار خوبی خواهد بود. از آنجایی که بسته بندی سفید نشان دهنده معصومیت، پاکی، کمال و شروع جدید است، استفاده از آن برای برندهای تولیدکننده لوازم آرایشی بهداشتی و یا کالاهای لوکس مناسب می‌باشد.

روانشناسی رنگ سیاه در طراحی بسته بندی

مفاهیم اصلی: پیچیدگی، اقتدار، امنیت، اعتبار، کیفیت بالا، برتری، ظرافت، رمز و راز

برندهای معروف: نایکی (Nike)، آدیداس (Adidas)، آئودی (Audi) و زارا (Zara)

صنایع: کالاهای مصرفی، خودرو و لباس ورزشی

رنگ مشکی از جمله رنگ‌های محبوب و پرکاربرد در بسته بندی است که حس لوکس بودن را به محصول القا می‌کند و به راحتی توجه مصرف کننده را جلب خواهد کرد. این رنگ همچنین می‌تواند یک رنگ عالی برای برانگیختن حس رمز و راز و پیچیدگی باشد و محصول شما را به محصولی ارزشمند و خاص تبدیل کند. رنگ مشکی همواره به روز و خاص است و در صورت ترکیب شدن با رنگ سفید به رنگ پیچیده‌تری نیز تبدیل می‌شود.

روانشناسی رنگ آبی در طراحی بسته بندی

مفاهیم اصلی: آرامش، اعتماد، منطق، صداقت، وفاداری، امنیت، کارآمد بودن، هوش و ذکاوت

برندهای معروف: اچ پی (HP)، دل (Dell)، فیسبوک (Facebook)، پپسی (Pepsi) و سامسونگ (Samsung)

صنایع: الکترونیک، نرم افزار، داروسازی و پزشکی

استفاده از رنگ آبی در طراحی بسته بندی محصولات، حس اعتماد و اطمینان را به افراد انتقال می‌دهد و هم برای مصرف کنندگان آقا و هم برای مصرف کنندگان خانم از جذابیت بالایی برخوردار است. هرچه سایه رنگ آبی در بسته بندی شما تیره تر باشد، محصول‌تان حرفه‌ای‌تر دیده می‌شود و هر چه سایه آبی روشن‌تر باشد، محصول شما خلاقانه‌تر به نظر خواهد رسید.

جالب است بدانید طیف‌های تیره‌تر رنگ آبی‌ معمولا برای مصرف‌کنندگان مسن‌تر جذاب است و طیف‌های روشن‌تر و پر جنب و جوش‌تر این رنگ نیز توجه مصرف کنندگان جوان‌تر را به خود جلب می‌کند.

روانشناسی رنگ صورتی در طراحی بسته بندی

مفاهیم اصلی: زنانگی، آرامش، زیبایی، جوانی، سرگرمی و عشق

برندهای معروف: باربی (Barbie)، ویکتوریا سیکرت (Victoria’s Secret) و تی موبایل (T Mobile)

صنایع: مراقبت‌های بهداشتی، لوازم آرایشی و مد

طیف‌های ملایم رنگ صورتی به طور گسترده در محصولاتی که مصرف کنندگان زن را هدف قرار می‌دهند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. در حالی که طیف‌های پررنگ‌تر و تیره‌تر این رنگ حس قدرت و پیچیدگی را به بیننده منتقل می‌کنند. رنگ صورتی‌ اغلب برای هدف قرار دادن نوجوانان و مصرف‌ کنندگان جوان‌تر استفاده می‌شود (همچنین می‌تواند محصولات ارزان‌تر یا مد روز را پیشنهاد کند) و سایه‌های روشن و خاکستری آن برای مصرف ‌کنندگان مسن‌تر جذاب‌تر هستند.

روانشناسی رنگ سبز در طراحی بسته بندی

مفاهیم اصلی: آرامش، طبیعت، طراوت، رشد، صلح، سلامت، سازگاری با محیط زیست، هماهنگی، امنیت و ثروت

برندهای معروف: بی پی (BP)، لندرور (Land Rover)، ویت رز (Waitrose) و ساب‌وی (Subway)

صنایع: بانکداری، پزشکی، سلامت و غذا

سبز یکی از مهم‌ترین رنگ‌هایی است که در بسته‌بندی مورد استفاده قرار می‌گیرد و طیف وسیع‌تر و متنوع‌تری از عواطف و احساسات را به افراد منتقل می‌کند. رنگ سبز یک انتخاب عالی برای بسته بندی محصولات سازگار با محیط زیست و ارگانیک است. سایه‌های روشن‌تر رنگ سبز به مفاهیمی همچون انرژی، ایمنی، تازگی و سلامت دلالت دارند و سایه‌های تیره‌تر آن نیز آرام ‌بخش هستند و نوعی حس لوکس بودن، کیفیت بالا و حرفه‌ای بودن را انتقال می‌دهند.

روانشناسی رنگ قرمز در طراحی بسته بندی

مفاهیم اصلی: شور و هیجان، جسور بودن، جوانی، اشتیاق، گرما، قدرت و عشق

برندهای معروف: کوکاکولا (Coca Cola)، کی‌اف‌سی (KFC)، نسکافه (Nescafe)، نتفلیکس (Netflix) و دیزنی (Disney)

صنایع: غذا و نوشیدنی، خرده فروشی، سبک زندگی، سرگرمی

استفاده از رنگ قرمز در بسته بندی، شور و شوق بیننده را برمی انگیزد و خریداران بالقوه را هیجان زده خواهد کرد. رنگ قرمز یکی از متنوع ترین رنگ‌ها برای پیام رسانی است که نشان دهنده اشتیاق و قدرت است؛ بنابراین باید با استراتژی بازاریابی شما مطابقت داشته باشد.

طیف‌های روشن‌تر رنگ قرمز معمولا نشان دهنده سرزندگی و انرژی بالا است اما برخی افراد این رنگ را نشان ‌دهنده محصولات کم ‌ارزش تلقی می‌کنند. از طرفی دیگر، طیف‌های تیره‌تر قرمز نشان دهنده محصولات و پیشنهادات حرفه‌ای‌تر و برتر است.

رنگ قرمز در میان برندهای فعال در حوزه سبک زندگی و سرگرمی محبوبیت دارد و همچنین به طور گسترده در بسته بندی مواد غذایی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ زیرا بسیاری معتقدند که رنگ قرمز اشتها آور است. با صرف نظر از روانشناسی رنگ قرمز در بسته بندی، این رنگ به سرعت توجه افراد را جلب می‌کند و محصولات شما را در محیط های خرده فروشی و شلوغ، برجسته خواهد کرد.

روانشناسی رنگ نارنجی در طراحی بسته بندی

مفاهیم اصلی: خلاقیت، دوستی، شادی، اعتماد به نفس، سرگرمی، ماجراجویی، گرما و مقرون به صرفه بودن

برندهای معروف: فانتا (Fanta) و فایرفاکس (Firefox)

صنایع: غذا، نوشیدنی و تکنولوژی

رنگ نارنجی به ندرت در طراحی بسته بندی محصولات مورد استفاده قرار می‌گیرد اما زمانی که این رنگ را انتخاب می‌کنید یعنی محصول شما محصولی است که دلیلی برای برجسته شدن دارد. با این حال، استفاده دقیق از این رنگ می‌تواند احساس دوستی، سرگرمی، ماجراجویی و گرما را به افراد انتقال دهد. نارنجی همچنین برای استفاده در کنار رنگ‌های متضاد یا مکمل بسیار مناسب است و مانند رنگ قرمز موجب جلب توجه مصرف کنندگان به محصول شما در قفسه یک فروشگاه خواهد شد.

روانشناسی رنگ زرد در طراحی بسته بندی

مفاهیم اصلی: شادی، گرما، خوش بینی، سرگرمی، انرژی و اعتماد به نفس

برندهای معروف: مک دونالد (McDonald's)، فراری (Ferrari) و نشنال جئوگرافیک (National Geographic)

صنایع: پست، ساخت و ساز، تجهیزات کارخانه و فست فود

رنگ زرد به عنوان یک محرک ذهنی در هنگام تصمیم گیری شناخته می‌شود؛ بنابراین اگر محصول شما در یک بازار اشباع قرار دارد، رنگ زرد انتخابی عالی برای بسته بندی آن است. از آنجایی که رنگ زرد با احساسات مثبت و شاد بودن همراه است، معمولا کودکان یا بزرگسالان جوان را مجذوب خود می‌کند. از این رو یک رنگ عالی برای بسته بندی محصولاتی است که حس شادی و نشاط را به افراد انتقال می‌دهند.

روانشناسی رنگ بنفش در طراحی بسته بندی

مفاهیم اصلی: تجمل، معنویت، پیچیدگی، اشرافیت، ثروت، خرد و انحصار

برندهای معروف: کدبری (Cadbury)، هالمارک (Hallmark) و یاهو (Yahoo)

صنایع: غذا، نوشیدنی، محصولات لوکس و خاص

بنفش همواره به عنوان رنگی لوکس و تجمل گرا شناخته می‌شود که برای تمامی گروه‌های سنی و مصرف کنندگان (به ویژه محصولات مرتبط با خانم‌ها و جوانان) جذاب است. با استفاده از رنگ بنفش در بسته بندی می توانید نوعی حس پیچیدگی را به محصول خود اضافه کنید.

بسته بندی بنفش همچنین می‌تواند موجب ارتقا جایگاه برند یا محصول شما در ذهن مصرف کنندگان و بازار هدف شود. بنابراین اگر می‌خواهید حس لوکس بودن را به افراد منتقل کنید، بنفش رنگ مناسبی برای طراحی بسته بندی شما است.

روانشناسی رنگ خاکستری در طراحی بسته بندی

مفاهیم اصلی: آرامش، تعادل و خنثی بودن

برندهای معروف: مرسدس بنز (Mercedes-Benz) و جگوار (Jaguar)

صنایع: اتومبیل سازی، هنر، عکاسی، مد، لوازم آرایشی و بهداشتی

بسته بندی خاکستری در چند سال اخیر محبوبیت زیادی در میان برندهای مختلف پیدا کرده است، اما عده‌ای بر این باورند که استفاده از این رنگ در بسته بندی تا حدودی شاید یک مد زودگذر باشد و در دراز مدت، جذابیت خود را از دست بدهد. با این حال، بسته ‌بندی خاکستری پیام‌ها و احساسات آرامش ‌بخش، خنثی و متعادلی را به افراد انتقال می‌دهد و محصول شما را به محصولی خاص و منحصر به فرد تبدیل می‌کند.

جمع بندی

توجه به اصول روانشناسی رنگ در بسته بندی محصولات تاثیر بسزایی بر نحوه درک مصرف کنندگان و میزان فروش یک برند داشته و نقش حائز اهمیتی را در معرفی حرفه‌ای محصولات شما به مخاطبان هدف ایفا می‌کند. اگرچه موارد دیگری همچون طراحی لوگو مناسب، استفاده از مواد اولیه مرغوب برای بسته بندی، ارائه محصول با کیفیت و برندسازی حرفه‌ای نیز بر نحوه ادراک مصرف کنندگان از برند شما تاثیرگذار هستند اما استفاده از پالت رنگی مناسب به طرز قابل توجهی، مشتریان بالقوه را به سوی خرید محصولات شما سوق می‌دهد. بنابراین ضروری است که رنگ‌های بسته بندی خود را به درستی و بر اساس اصول روانشناسی رنگ در بسته بندی محصولات انتخاب نمایید.

منابع:

gwp.co.uk/guides/packaging-colour-psychology

belmontpackaging.co.uk/news/how-does-the-colour-of-your-packaging-impact-consumers