آگاهی از برند (Brand Awareness) از جمله اصطلاحات مهم در حوزه بازاریابی است که نقش حائز اهمیتی را در رشد و توسعه کسب و کارها ایفا میکند. اما آگاهی از برند چیست و چگونه ایجاد میشود؟ آگاهی از برند به میزان آشنایی مخاطبان با یک برند اشاره دارد و در واقع اولین و مهمترین گام در فرآیند خرید محسوب میشود؛ زیرا مصرف کنندگان تا زمانی که با یک نام تجاری آشنایی نداشته باشند، در بسیاری از مواقع محصولات آن را خریداری نخواهند کرد. به همین دلیل است که کسب و کارها در ابتدا شروع فعالیت خود زمان و هزینه قابل توجهی را صرف تبلیغات میکنند تا از طریق آن بتوانند افراد را با برند، محصولات و خدمات خود آشنا کنند. تبلیغات در وهله اول با هدف آشنایی مخاطبان با یک برند انجام میشوند؛ زیرا از طریق آن افراد از وجود یک نام تجاری مطلع شده و نسبت به امتحان کردن محصولات و خدمات آن ترغیب خواهند شد. بنابراین هرچه میزان آگاهی از برند یک کسب و کار بالاتر باشد، میزان فروش آن نیز بالاتر خواهد بود. در ادامه این مطلب مفهوم دقیق Brand Awareness را مورد بررسی قرار میدهیم و شما را با عوامل موثر بر آگاهی از برند نیز آشنا خواهیم کرد. با آرمکده همراه باشید.
مقاله کامل بازاریابی برند را از دست ندهید.
تعریف آگاهی از برند
آگاهی از برند به معنای آشنایی مخاطبان هدف با یک برند و قدرت شناسایی آن در موقعیتهای مختلف و در میان طیف گستردهای از محصولات دیگر است. نامهای تجاری که از آگاهی برند بالایی برخوردار هستند، معمولا تحت عنوان برندهای «محبوب» و «پرطرفدار» شناخته میشوند. ایجاد آگاهی از برند از جمله اقدامات مهم در فرآیند بازاریابی و تبلیغات محصولات به خصوص در مراحل ابتدایی و اولیه شروع فعالیت یک کسب و کار در نظر گرفته میشود؛ زیرا تاثیر بسزایی بر میزان موفقیت و فروش آن خواهد داشت.
برای درک بهتر آگاهی از برند تصور کنید که وارد یک فروشگاه لوازم خانگی شدهاید و میخواهید یک تلویزیون خریداری کنید. اگر به دنبال محصول با کیفیت باشید به احتمال زیاد به دنبال دو برند الجی یا سامسونگ خواهید رفت؛ زیرا این دو برند از جمله نامهای تجاری پیشرو در تولید لوازم خانگی محسوب میشوند و دارای شهرت و محبوبیت جهانی هستند. در این موقعیت کمتر کسی به دنبال نامهای تجاری ناشناخته میرود و نسبت به خرید از آنها ترغیب میشود. ایجاد اشتیاق و تمایل در مخاطبان نسبت به خرید محصول از یک نام تجاری جدید تنها در صورتی محقق میشود که میزان آگاهی از برند آن در سطح بالایی قرار داشته باشد. بنابراین Brand Awareness نقش حائز اهمیتی را در میزان فروش کسب و کارها ایفا میکند و باید به صورت اصولی و موثر انجام شود.
![آگاهی از برند]()
اهمیت ایجاد آگاهی از برند
تاثیر آگاهی از برند بر رشد و رونق کسب و کارها به قدری بالا است که 89 درصد از بازاریابان اذعان دارند ایجاد Brand Awareness اصلیترین هدف آنها است. آگاهی از برند به شما کمک میکند تا در زمان خرید، اولین گزینه مخاطبان هدف باشید؛ یعنی مشتریان به هیچ عنوان برند شما را به برند رقبا ترجیح نخواهند داد. بدین ترتیب به راحتی از رقبای قدر خود پیشی گرفته و نبض بازار رقابتی را بدست خواهید گرفت. برخی از مهمترین مزایای Brand Awareness شامل:
افزایش فروش
افزایش فروش اصلیترین مزیت ایجاد آگاهی از برند است و به عنوان هدف غایی تمامی کسب و کارها شناخته میشود. همانطور که اشاره کردیم، مشتریان ترجیح میدهند محصولات موردنیاز خود را از برندهایی خریداری کنند که با آنها آشنایی کامل دارند. هرچه میزان آگاهی و شناخت مخاطبان از یک برند بیشتر باشد، برند مربوطه سهم بازار (Market Share) بیشتری را بدست خواهد آورد. هرچه سهم بازار یک برند بیشتر باشد، قطعا میزان فروش بالاتری نسبت به رقبا داشته و به راحتی میتواند خود را از آنان متمایز سازد. تحقیقات انجام شده نشان میدهند که حضور مستمر یک برند در تمامی پلتفرمها، میزان فروش و درآمد آن را حدود 23 درصد افزایش میدهد.
![افزایش آگاهی از برند]()
برقراری ارتباط عاطفی با مشتریان
آگاهی از برند موجب ایجاد نوعی پیوند عاطفی میان نام تجاری موردنظر و مخاطبان خواهد شد و نقش مهمی را در حفظ مشتریان و ایجاد انگیزه جهت خرید مجدد در آنان ایفا میکند. برندهای آشنا نوعی حس اعتماد و خوش بینی را در مخاطبان به وجود میآورند و سبب میشوند تا مخاطبان نسبت به خرید از برندی که نام آن را شنیدهاند و یا قبلا از آن خرید کردهاند، ترغیب و تشویق شوند و حتی مبالغ بیشتری را نیز برای خرید محصولات آن بپردازند. ایجاد پیوند عاطفی قوی میان برند و مشتری از طریق آگاهی از برند همچنین موجب حفظ ارتباط مشتریان با برند و ایجاد نوعی احساس راحتی و تعلق خاطر به آن میشود و پس از مدتی نیز مشتریان را به مبلغان، حامیان و طرفداران برند تبدیل میکند. به عنوان مثال سطح آگاهی از برند اپل و میزان طرفداری مشتریان از آن به قدری بالا است که مصرف کنندگان آن حاضر به خرید و استفاده از محصولات سایر برندها نیستند و از آن در مقابل برندهای رقیب نیز طرفداری میکنند.
![تعریف آگاهی از برند]()
افزایش وفاداری مشتری
افزایش وفاداری مشتری از دیگر مزایای ایجاد آگاهی از برند است که علاوه بر رشد میزان فروش همچنین موجب چشم پوشی مخاطبان از خطاهای احتمالی برند مورد علاقهشان خواهد شد. بر اساس تحقیقات تنها 17 درصد از مشتریان در صورت بروز هرگونه خطا به عنوان مثال افت کیفیت محصول از خرید مجدد و تعامل با یک برند صرف نظر میکنند. بنابراین اگر مشتریان نسبت به یک برند وفادار نباشند از خطاهای احتمالی آن چشم پوشی نکرده و دیگر از آن حمایت نخواهد کرد. 39 درصد از خریداران پس از اولین تجربه خرید منفی از یک برند، دیگر به آن مراجعه نخواهند کرد؛ زیرا در خرید اول هنوز هیچگونه وفاداری نسبت به آن ندارند.
در مورد وفاداری به برند بیشتر بدانید.
جذب مشتریان جدید
ایجاد آگاهی از برند همچنین موجب جذب مشتریان جدید خواهد شد؛ زیرا 94 درصد از افراد وفاداری که با یک برند ارتباط و پیوند عاطفی عمیق دارند آن را به خانواده، دوستان، آشنایان و همکاران خود معرفی خواهند کرد. انجام این کار علاوه بر افزایش میزان فروش همچنین موجب افزایش 20 الی 50 درصدی مشتریان ثابت و وفادار نیز خواهد شد. جالب است بدانید که 84 درصد از افراد معرفی یک برند از سوی دوستان و خانواده خود را به عنوان بهترین و معتبرترین معرفی و منبع اطلاعاتی در نظر میگیرند.
این مزایای قابل توجه سبب میشوند تا صاحبان مشاغل به طور مداوم در حال تلاش برای ایجاد آگاهی از برند باشند تا از طریق آنها کسب و کار خود را توسعه دهند.
![استراتژی های آگاهی از برند]()
انواع آگاهی از برند
آگاهی از برند تنها به شناخت لوگو یا نام برند محدود نمیشود؛ بلکه شامل توانایی برند ماندگاری در ذهن مخاطبان و برقراری ارتباط با آنها است. به طور کلی، آگاهی از برند را میتوان به دو نوع اصلی شناخت برند (Brand Recognition) و یادآوری برند (Brand Recall) طبقهبندی کرد.
1. شناخت برند
شناخت برند به این معناست که وقتی مخاطب با لوگو، رنگ سازمانی، شعار یا لحن خاص برند مواجه میشود، فوراً آن را تشخیص دهد. در این حالت، مصرفکننده ممکن است خود به خود نام برند را به خاطر نیاورد، اما وقتی با نشانههای آن مواجه میشود، بهسرعت متوجه میشود که این برند متعلق به چه شرکتی است. به عنوان مثال، دیدن علامت تیک سفید نایکی روی یک کفش، بلافاصله ذهن را به سمت این برند میبرد.
2. یادآوری برند
یادآوری برند، سطح عمیقتری از آگاهی است و زمانی اتفاق میافتد که مخاطب بدون هیچ نشانهای، نام برند را به خاطر بیاورد. به عنوان مثال، وقتی از کسی پرسیده میشود «بهترین برند در حوزه تکنولوژی چیست؟» و بلافاصله پاسخ میدهد «اپل»، یعنی این برند در ذهن او به خوبی تثبیت شده است. یادآوری برند نشان میدهد که نام و تصویر برند در ذهن مشتری نفوذ میکند و اولین گزینه در تصمیمگیریهای اوست.
استراتژی های آگاهی از برند
حال که با مفهوم و اهمیت Brand Awareness آشنا شدید، اکنون باید با تعیین استراتژیهای هدفمند و موثر بتوانید فرآیند آگاهی و آشنایی مخاطبان هدف با برند خود را آغاز کنید. استراتژی های آگاهی از برند باید به صورت انحصاری و بر اساس نوع کسب و کار و حوزه فعالیت آن تنظیم شوند اما برخی استراتژیهای ثابت و امتحان شدهای وجود دارند که برای شروع میتوانید از آنها کمک بگیرید. برخی از مهمترین استراتژیها و شاخص های آگاهی از برند شامل:
قرار دادن پست مهمان در وب سایت های پربازدید
قرار دادن پست مهمان در وب سایتهای پربازدید (Guest Blogging) یکی از بهترین و کم زحمتترین استراتژیهای افزایش آگاهی از برند است. در این روش شما میتوانید از بازدیدکنندگان و میزان ترافیک بالای وب سایتهای مهم و مرتبط با حوزه کاری خود استفاده کرده و توجه کاربران را به برند، محتوا و محصولات خود جلب نمایید. در این روش تمرکز اصلی «جلب توجه کاربران» جهت آشنایی با نام برند است و فروش محصولات در مرکز توجه قرار ندارد.
![راه های افزایش آگاهی از برند]()
بازاریابی مشترک (Co-Marketing)
انجام بازاریابی مشترک یکی دیگر از استراتژی های آگاهی از برند است که به عنوان روشی عالی برای معرفی یک برند به مخاطبان هدف شناخته میشود. در روش بازاریابی مشترک دو یا چند نام تجاری در امر تبلیغات با یکدیگر همکاری میکنند تا بدین ترتیب بتوانند توجه مخاطبان بالقوه بیشتری را به کسب و کار خود جلب نمایند. در این روش شما میتوانید از مخاطبان یک برند دیگر استفاده کرده و از طریق آن نام تجاری خود را به گروهی از مخاطبان جدید معرفی نمایید و آنها را با شخصیت برند، محصولات و خدمات خود آشنا کنید. به عنوان مثال اگر در زمینه تولید و فروش محصولات مرتبط با حیوانات خانگی فعالیت میکنید، همکاری با یک مرکز مراقبت از حیوانات خانگی و یا دامپزشکی، گزینه مناسبی برای شما محسوب میشود که میتواند برند شما را به طیف گستردهای از مخاطبان هدف معرفی نماید.
![عوامل موثر بر آگاهی از برند]()
تبلیغات گسترده
انجام تبلیغات گسترده به صورت آنلاین و آفلاین از دیگر استراتژی های آگاهی از برند محسوب میشود که نقش حائز اهمیتی را در معرفی یک برند به مخاطبان ایفا میکند. امروزه به واسطه گسترش استفاده افراد از اینترنت، انجام تبلیغات آنلاین همچون تبلیغ در شبکههای اجتماعی و یا وب سایتهای معتبر بازدهی بالاتری نسبت به تبلیغات سنتی همچون چاپ بروشور دارد. البته در این میان انجام تبلیغات تلویزیونی به عنوان موثرترین روش تبلیغات شناخته میشود که بازدهی بالایی دارد اما هزینه آن بسیار بالا است و برای کسب و کارهای نوپا مناسب نیست. با این حال انجام تبلیغات به روش (آنلاین و یا آفلاین) اولین گام در جهت معرفی یک کسب و کار به مخاطبان و ایجاد آگاهی از برند است. بنابراین برای معرفی موثر خود به مخاطبان سعی کنید پلتفرمهای مناسبی را جهت تبلیغات انتخاب کنید.
حضور فعال در شبکه های اجتماعی
حضور فعال در شبکههای اجتماعی همچون اینستاگرام نیز یکی دیگر از استراتژیهای ایجاد آگاهی از برند در نظر گرفته میشود که میتواند شما را به طیف گستردهای از مخاطبان معرفی نماید. امروزه بسیاری از افراد روزانه زمان قابل توجهی را در شبکههای اجتماعی سپری میکنند؛ بنابراین فعالیت و انجام تبلیغات در پلتفرمهایی که تعداد کاربران بالایی دارد در مدت زمان کوتاه میتواند یک برند را به مخاطبان هدف معرفی نماید. در این میان همکاری با چهرههای مشهور شبکههای اجتماعی نیز تاثیر بسزایی بر ایجاد آگاهی از برند و رشد میزان فروش شما خواهد داشت.
![تاثیر آگاهی از برند]()
استفاده از یک لوگو یا نماد خاص
توجه به عناصر بصری از جمله لوگو یک برند نیز از دیگر استراتژی های آگاهی از برند است که موجب برقراری ارتباط موثر با مخاطبان و ماندگاری برند در ذهن آنان خواهد شد. به نماد برندهایی معروفی همچون نایکی یا مک دونالد توجه کنید؛ این لوگوها به عنوان محبوبترین نشانهای تجاری در سراسر دنیا شناخته میشوند که بدون ذکر نام برند، توسط مخاطبان قابل شناسایی هستند.
طراحی یک شعار کوتاه و تاثیرگذار
طراحی یک شعار کوتاه و جذاب نیز استراتژی دیگری برای ایجاد آگاهی از برند است که تاثیر بسزایی بر ماندگاری نام یک برند در ذهن مخاطبان خواهد داشت. همه ما پس از شنیدن نام برند نایکی به یاد شعار معروف آن یعنی Just Do It میافتیم. این شعار کوتاه موجب ماندگاری نام برند نایکی و محبوبیت آن میان مخاطبان شده است. یک شعار جذاب و تاثیرگذر باید کوتاه باشد تا در ذهن مخاطبان ثبت شده و یادآور نام برند شما باشد.
با اجرای این استراتژیهای ساده اما کاربردی میتوانید مراحل ابتدایی ایجاد آگاهی از برند را با موفقیت طی کرده و نام تجاری خود را به طیف گستردهای از مخاطبان معرفی نمایید.
![Brand Awareness]()
راه های افزایش آگاهی از برند
علاوه بر استراتژی های آگاهی از برند که در واقع مراحل اولیه ایجاد Brand Awareness در نظر گرفته میشوند، روشهای مختلفی نیز وجود دارند که از طریق آنها میتوانید آگاهی از برند خود را افزایش دهید. در این مرحله مخاطبان با نام برند شما آشنا هستند اما نسبت به برقراری تعامل بیشتر و یا انجام خرید، انگیزه کافی نداشته و در مرحله شناخت باقی ماندهاند. به منظور همراه ساختن مخاطبان هدف با خود باید از راه های افزایش آگاهی از برند استفاده کنید تا بتوانید علاوه بر ایجاد شهرت و محبوبیت، میزان فروش خود را افزایش دهید. روشهای افزایش آگاهی از برند شامل:
- تبلیغات کلیکی (پرداخت به ازای هر کلیک -PPC)
- ارائه تخفیفات ویژه و یا خدمات رایگان
- اسپانسرینگ مراسمها و رویدادهای مختلف
- تولید پادکست
- برگزاری مسابقات در شبکههای اجتماعی
با استفاده از این روشها میتوانید سطح آگاهی از برند خود را افزایش داده و توجه مخاطبان بیشتری را به برندتان جلب نمایید. هرچه میزان آگاهی از برند شما بیشتر باشد، میزان محبوبیت و فروشتان افزایش پیدا خواهد کرد و مخاطبان نیز بسیار راحتتر به شما اعتماد کرده و نسبت به خرید و استفاده از محصولات و خدماتتان ترغیب میشوند.
شاخصها و معیارهای اندازهگیری آگاهی از برند
برای سنجش میزان آگاهی از برند، نمیتوان تنها به یک عدد یا شاخص بسنده کرد؛ بلکه لازم است مجموعهای از معیارهای کمی و کیفی را مورد بررسی قرار دهیم تا تصویری دقیق از جایگاه برند در ذهن مخاطب به دست بیاید. مهمترین شاخصهای اندازهگیری آگاهی از برند شامل:
۱. جستجوی نام برند (Brand Search Volume)
تعداد دفعاتی که کاربران نام برند را در موتورهای جستوجو سرچ میکنند، یکی از سادهترین و درعینحال مؤثرترین شاخصهای اندازهگیری آگاهی از برند است. افزایش این عدد به معنای افزایش میزان آشنایی مخاطبان با برند است. برای اندازهگیری این شاخص میتوان از ابزارهایی مانند Google Trends یا Search Console استفاده کرد تا تغییرات حجم جستوجو در بازههای زمانی مختلف مشخص شود.
۲. ترافیک مستقیم وبسایت (Direct Traffic)
وقتی کاربران بدون کلیک بر روی یک تبلیغ یا جستوجوی گوگل، مستقیماً آدرس سایت را وارد میکنند، یعنی برند در ذهنشان شناختهشده و قابل اعتماد است. این داده از طریق ابزارهایی مانند Google Analytics قابل بررسی است؛ بخش “Direct Traffic” نشان میدهد که چند درصد از بازدیدکنندگان مستقیما وارد سایت شدهاند.
۳. منشنها و پوشش رسانهای (Mentions & Media Coverage)
تعداد دفعاتی که برند در رسانهها، وبلاگها یا شبکههای اجتماعی منشن میشود، بازتابی از جایگاه برند در گفتوگوهای عمومی است. برای ردیابی این دادهها میتوانید از ابزارهایی همچون Brand24 یا Google Alerts استفاده کنید که هم تعداد و هم لحن منشنها (مثبت، منفی یا خنثی) را تحلیل میکنند.
۴. تعامل در شبکههای اجتماعی (Social Media Engagement)
میزان لایک، کامنت، اشتراکگذاری و نرخ رشد دنبالکنندگان در پلتفرمهای اجتماعی، نشان میدهد که برند تا چه اندازه دیده شده و مورد توجه کاربران قرار گرفته است. این دادهها با ابزارهایی مانند Meta Insights یا Hootsuite Analytics قابل اندازهگیری هستند که میزان تعامل واقعی کاربران را نسبت به تعداد دنبالکنندگان نمایش میدهند.
۵. نظرسنجیهای آگاهی از برند (Brand Awareness Surveys)
یکی از دقیقترین روشها، پرسش مستقیم از مخاطبان درباره نحوه آشناییشان با برند است. این نظرسنجیها میتوانند بهصورت آنلاین، حضوری و یا تلفنی انجام شوند تا میزان آگاهی واقعی مورد بررسی قرار گیرد. ابزارهایی مانند پرسلاین یا Google Forms اجرای این روش را آسان میکنند.
۶. دسترسی و میزان نمایش محتوا (Reach & Impressions)
این شاخصها نشان میدهند که چه تعداد از افراد، محتوای برند را دیدهاند و چند مرتبه آن محتوا نمایش داده شده است. دادههای مربوط به Reach و Impressions معمولاً از طریق پلتفرمهایی مانند Meta Business Suite یا Google Ads قابل بررسی است و بهخوبی سطح دیدهشدن برند را نشان میدهد.
۷. شاخص سلامت برند (Brand Health Index)
این شاخص، تصویری جامع از وضعیت کلی برند در ذهن مخاطب ارائه میدهد و ترکیبی از دادههای مختلف مانند میزان آگاهی، وفاداری و احساس مثبت یا منفی است. ابزارهایی مانند YouGov BrandIndex یا Brandwatch با جمعآوری و تحلیل این دادهها، امتیازی کلی سلامت برند را ارائه میدهند.
در نهایت، اندازهگیری میزان آگاهی از برند تنها بهمعنای جمعآوری داده نیست، بلکه ابزاری برای درک جایگاه واقعی برند در ذهن مخاطب است. بررسی منظم این شاخصها به شما امکان میدهد تا نقاط قوت و ضعف استراتژیهای بازاریابی را مشخص کنید و مسیر رشد برندتان با دقت بیشتری طی نمایید.
![شاخص های آگاهی از برند]()
تفاوت آگاهی از برند و شناخت برند
آگاهی از برند (Brand Awareness) و شناخت برند (Brand Recognition) دو مفهوم مرتبط اما متفاوت هستند. آگاهی از برند به این معناست که مخاطب از وجود برند شما باخبر است و نام آن در ذهنش آشناست؛ یعنی وقتی درباره یک محصول یا خدمات خاص صحبت میشود، برند شما جزو گزینههایی است که به یاد میآورد.
در مقابل، شناخت برند یک گام جلوتر است و زمانی اتفاق میافتد که مخاطب بتواند برند شما را از طریق عناصری همچون لوگو، رنگ، بستهبندی یا حتی سبک گفتار و تبلیغات، از سایر برندها تشخیص دهد.
به بیان سادهتر، آگاهی از برند به معنای «شناخته شدن»، اما شناخت برند یعنی «به یاد آورده شدن و تشخیص داده شدن» است. به عنوان مثال، وقتی فردی با شنیدن واژه «نوشابه» یاد برند کوکاکولا میافتد، آگاهی از برند شکل گرفته است، اما وقتی در میان چندین نوشابه مختلف، بطری قرمز کوکاکولا را انتخاب میکند، یعنی شناخت برند اتفاق افتاده است.
تفاوت آگاهی از برند و وفاداری به برند
آگاهی از برند و وفاداری به برند (Brand Loyalty) دو مرحله متفاوت در مسیر ارتباط مشتری با برند هستند. آگاهی به این معناست که مشتری برند شما را میشناسد و با آن آشنایی دارد، اما وفاداری یعنی مشتری بارها و به صورت مستمر، برند شما را برای خرید انتخاب کرده و تجربه مثبتی از آن داشته است.
وفاداری زمانی شکل میگیرد که برند بتواند اعتماد، کیفیت و تجربهای متمایز ارائه دهد؛ یعنی مشتری نهتنها نام برندتان به خاطر دارد، بلکه شما را ترجیح میدهد و حتی احتمال دارد افراد دیگر را نیز به استفاده از برند شما تشویق کند. به بیان سادهتر، آگاهی از برند را میتوانیم نقطه شروع تعامل در نظر بگیریم، اما وفاداری نتیجهای است که برند پس از ایجاد تجربه مثبت و مداوم در ذهن مشتری بدست میآورد.
در نهایت...
آگاهی از برند یا Brand Awareness از جمله مهمترین اصطلاحات دنیای بازاریابی و کسب و کار است که به میزان آشنایی مخاطبان با یک برند و قدرت شناسایی آن در موقعیتهای مختلف و در میان طیف گستردهای از محصولات دیگر اشاره دارد. زمانی که مخاطبان با یک برند آشنا باشند، پس از مدتی به آن اعتماد کرده و نسبت به خرید محصولات و خدمات آن ترغیب خواهند شد. با انجام اقداماتی همچون تبلیغات گسترده، حضور فعال در شبکههای اجتماعی، همکاری با چهرههای معروف، اسپانسرینگ رویدادهای مهم و یا ارائه تخفیفات ویژه میتوانید میزان آگاهی از برند خود را به طرز چشمگیری افزایش داده و اعتماد مخاطبان هدف را به نام تجاریتان جلب نمایید.