مسکات چیست و چه تاثیری در برند دارد؟
مسکات (Mascot) در واقع یک شخصیت طراحی شده است که میتواند معرف یک برند باشد. هر شرکتی میتواند از کاربردهای مسکات برای بازاریابی قویتر بهره ببرد. در این روش شرکتها با استفاده از طراحی یک شخصیت واقعی یا خیالی، جاندار یا غیر جاندار و یا هر خلاقیت دیگری اقدام به طراحی یک لوگوی مسکات مینمایند که این لوگو در آینده تبدیل به داستان آنها خواهد شد.
لوگو مسکات یک لوگوی منحصربهفرد است که کمکم تبدیل به یک طرح نوستالژی برای کاربران شده و از این پس هر کس با دیدن این طرح به یاد شرکت مذکور خواهد افتاد. اما این موضوع که طراحی مسکات چه اصولی دارد و چقدر میتواند روی برندینگ شما تأثیر بگذارد، بحثی است که در ادامه به آن میپردازیم.
طراحی مسکات برند خود را به آرمکده بسپارید
چه زمانی از مسکات استفاده میکنند؟
فرض کنید شما در حال ساخت یک تیزر یا بنر تبلیغاتی برای تجارت خود هستید. اولین و مهمترین هدفی که این تیزر و این بنر باید شما را به آن برساند، ماندگاری در ذهن بیننده است. از این رو شرکتهای بزرگ گاها با استخدام چندین طراح و با صرف هزینههای بسیار زیاد به دنبال ایدههای خاصی هستند که هرگز از یادها نروند.
به دلیل زیاد شدن این روشها نیز در اکثر موارد این پروژهها با شکست روبرو شده و جایگاهی در ذهن بیننده ایجاد نمیکنند. استفاده از طرحهای سه بعدی یا طرحهایی مانند ایجاد یک سؤال در ذهن مخاطب از جملهی این روشها میباشند که اخیرا مورد استفاده قرار میگیرند.
اما مسکات راهحلی سادهتر، ارزانتر و البته صد برابر قدرتمندتر برای این روش بازاریابی است. شما با طراحی مسکات برای برند خود، البته اگر از یک طراح قابل استفاده کنید و معیارهای طراحی مسکات را نیز رعایت کرده باشید، میتوانید برای همیشه در ذهن مخاطبین خود ماندگار شوید.
به عنوان مثال از یک طراحی مسکات در ایران میتوان به ایده پردازی شرکت ایران رادیاتور اشاره کرد؛ طرح عمو یادگار یکی از موفقترین نمونههای مسکات در ایران است که برای همیشه داستان ایران رادیاتور را در ذهن افراد حک کرده است.
طراحی مسکات
طراحی مسکات برای برندهای مختلف نیازمند رعایت پارامترها و معیارهای مهمی نیز میباشد که عدم دقت به این معیارها میتواند پروژهی شخصیت تبلیغاتی شما را با شکست روبرو کند و یا تأثیر لازم را روی مخاطب باقی نگذارد.
در طراحی مسکات در درجهی اول بایستی نوع برند خود را در نظر بگیرید. برای مثال استفاده از طرح یک دلقک برای طراحی شخصیت تبلیغاتی همیشه یکی از ایدههای اصلی محسوب میشود، اما آیا دلقک میتواند نمود خوبی برای یک شرکت تولید کنندهی لوازم خانگی باشد؟
دومین معیاری که بایستی در طراحی مسکات به آن توجه داشته باشید، منحصربهفرد بودن است. بدون این گزینه اصلاً قرار دادن نام مسکات روی طراحی شما خیلی معنایی نخواهد داشت.
شباهت داشتن مسکات شما باشخصیتهای تبلیغاتی سایر برندها حتی میتواند در جهت عکس رفتار کرده و برند شما را خدشهدار نیز نماید. از این رو برخلاف تصور عموم استفاده از المانهای آماده نباید به وفور مورد استفاده قرار بگیرد.
مراحل طراحی شخصیت تبلیغاتی
در ادامه مراحل طراحی شخصیت تبلیغاتی را بیان میکنیم:
مرحلهی اول: شخصیت مورد نظر خود را انتخاب کنید.
برای انتخاب شخصیت تبلیغاتی خود شما بایستی از میان سه گروه انتخاب نمایید:
- کاراکتر انسانی
کاراکتر انسانی میتواند نمود یک فرد واقعی باشد و یا اصلاً ساخته و پرداختهی ذهن گرافیست بوده و هیچ نمود واقعی نداشته باشد. برند رستورانهای کیافسی از این نوع مسکات استفاده کرده است.
- کاراکتر حیوانی
برای انتخاب کاراکتر حیوانی میتوانید به نوع تولیدات شرکت خود نیز نگاه کنید. ارتباط میان کاراکتر و محصول مورد نظر میتواند تأثیرگذاری محصول نهایی را چند برابر نماید. برای مثال صنایع لبنیاتی میتوانند از کاراکتر گاو برای طراحی کاراکتر تبلیغاتی خود استفاده نمایند.
البته دلایل دیگری نیز میتوانید برای این انتخاب خود داشته باشید. حتی میتوانید به نماد حیوانها دقت کنید. برای مثال سگ نماد وفاداری است. گربه اصالت را در ذهن بیننده تداعی مینماید. عقاب آزادی، شیر بزرگی و درندگی و خرگوش نماد سرعت است.
- کاراکتر اشیاء
برای انتخاب این نوع کاراکتر نیز ایدههای زیادی وجود دارد. خود کاراکتر اشیا در طراحی شخصیت تبلیغاتی به دستههای مختلفی تقسیم میشود. برای مثال میتوانید از اشیاء برای ساختن بدن یک انسان یا هر طرح دیگری بهره ببرید. استفاده از اشیاء سخنگو نیز یکی دیگر از ایدههای پرطرفدار در ساخت شخصیت تبلیغاتی خواهد بود.
مرحله دوم: به شخصیتپردازی کاراکتر انتخابی خود بپردازید.
فراموش نکنید که شخصیت تبلیغاتی بسیار فراتر از یک لوگو معمولی و یا طرحهای تبلیغاتی رایج است. این شخصیت بایستی دارای یک داستان قوی باشد و این داستان را به بیننده القا نماید. از این رو در درجه اول خود شما در طراحی باید بتوانید این داستانسرایی را درباره شخصیت انتخاب شده تصور کنید.
بهتر است از خود بپرسید که شخصیت طراحی شده قرار است چه جیزی را به بیننده القا نماید و چه ارتباطی با شرکت شما دارد؟ دست زدن به یک طراحی بدون چنین ایده پردازی این طرح را تبدیل به یک طرح معمولی خواهد کرد.
برای مثال اگر دارای یک شرکت آموزشی هستید میتوانید از طرح یک معلم و یا دانشآموز بهره ببرید. این چنین طرحی به خودی خود محتویات شغل شما را به بیننده القا مینماید.
از این گذشته باید برای شخصیت تبلیغاتی خود احساس تعریف کنید. تبیین این احساسات بهصورت مستقیم به نوع کسبوکار شما باز میگردد. مثلاً اگر تولید کننده لاستیک هستید میتوانید از احساساتی مانند با صلابت بودن و محکم بودن استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: طراحی لوگو با هوش مصنوعی
مهربانی، رفاقت، صمیمیت و حتی لحن شخصیت بایستی در این مرحله تعریف شود. اگر قرار است شخصیت شما صحبت کند، تن صدا، لحن، نوع گفتار و از این قبیل موارد را نیز بایستی در این مرحله برای وی تعریف کنید.
مرحله سوم: آغاز داستان خود را بدانید.
اصلاً لازم نیست در همان زمان طراحی کاراکتر تبلیغاتی خود کل داستانی که قرار است این شخصیت داشته باشد را مشخص نمایید. اما حتماً باید آغازی برای این داستان بیابید. برای مثال به کاراکتر عمو یادگار دقت کنید.
این کاراکتر از ابتدا قرار بود با پوست خود گرمابخش بیننده باشد و گرما را به طرف مقابل هدیه کند. اما بعدها حتی در تبلیغات کولر نیز به کار گرفته شد. از این رو شما باید حداقل داستان اولیه را در ذهن تداعی کنید.
مرحله چهارم: قبل از تثبیت طرح نهایی به محل استفاده از آن نیز دقت نمایید.
دقت کنید که قرار است کاراکتر طراحی شده نهایی را در کجا استفاده کنید. روی وبسایت خود؟ پس به رنگ زمینهی وبسایت نگاهی بیندازید. در شبکههای اجتماعی؟ کاراکتر باید با اندازههای این شبکهها تضادی نداشته باشد.
حتی میتوانید کاراکتر نهایی را در چند رنگ آماده کنید تا در صورت نیاز بتوانید از آن برای بخشهای مختلف استفاده کنید. این طرح از این پس تبدیل به امضای برند شما خواهد شد.
چه برندهایی میتوانند از مسکات استفاده نمایند؟
اما چه برندها و چه نوع شرکتهایی میتوانند از این قابلیت به عنوان معرف برند خود استفاده نمایند؟ یکی از مزیتهای اصلی چنین طرحی در این است که هیچ محدودیتی از این بابت وجود نداشته و هر تولیدکنندهای با هر نوع محصولی که دارد میتواند از طراحی لوگو مسکات برای برندینگ خود بهره ببرد.
وجود تجربیات موفق در میان برندهای گوناگون مانند شرکتهای غذایی، الکتریکی، تولید لوازم خانگی، شبکههای تلویزیونی، شرکتهای تجاری، تولیدکنندههای لباس و محصولات ورزشی و حتی همایشها و مسابقات و .. باعث شده تا امکان استفاده از این نوع تبلیغات برای هر شرکتی و هر برندی وجود داشته باشد.
مسکات چه کاربردی دارد؟
مسکات در بازاریابی میتواند کاربردهای بسیار زیاد و متنوعی داشته باشد. اصلیترین کاربرد لوگو مسکات استفاده از آن به عنوان تداعی کننده برند شما در میان کاربران است. با استفاده از مسکات شما میتوانید با یک کاراکتر تبلیغاتی ساده انبوهی از کلمات را به سمع و نظر بیننده برسانید.
بیننده با دیدن این طرح تمام تبلیغات و محصولاتی که از شرکت شما در ذهن دارد را به یاد خواهد آورد. از این رو با استفاده از شخصیت تبلیغاتی مسکات میتوانید بدون اینکه یک کلمه تایپ کنید، هزاران لغت را در ذهن مخاطب خود یادآور شوید.
تأثیر مسکات بر برند
برای اینکه تأثیر مسکات بر برند را بدانید بایستی در ذهن خود به برندهایی رجوع کنید که از این قابلیت در برندینگ خود استفاده نمودهاند. اولین و مهمترین تأثیر شخصیت تبلیغاتی روی برند منحصربهفرد نمودن آن در برابر سایر رقبا است.
با این شخصیت شما دیگر نیازی به یک معرف در بازار شلوغ و پر رقیب ندارید. علاوه بر این وجود لوگو مسکات میتواند منجر به یک تعامل عمیق میان برند و مخاطب شده و ارتباط نزدیکی نیز با وی رقم بزند. در واقع این شخصیت به مرور داستان برند شما را تکامل میبخشد و از این پس بیننده و مخاطب شما با زبان مسکات سخنان شما را خواهند شنید.
جدای از این قابلیتها و تاثیرها این نوع لوگو میتواند حس اعتمادپذیری بیننده را نیز نسبت به برند شما جذب نماید. شرکتهایی که از شخصیت تبلیغاتی استفاده مینمایند اعتمادسازی خوبی در بین طرفداران خود ایجاد میکنند. از این رو این شخصیت در برانگیختن حس اعتماد سایرین نیز نسبت به برند شما تأثیر زیادی خواهد داشت.
مسکات در خارج
مثال زدن برای نمونههای شخصیت تبلیغاتی در خارج خیلی راحت است. زیرا هر کدام از ما با نمونههای زیادی از این طرحها آشنا هستیم. برای مثال در برگزاری مسابقاتی مانند المپیک یا بعضاً جام جهانی فوتبال کشورهای برگزارکننده از طرحهایی به عنوان نماد این بازیها رونمایی مینمایند که دقیقا معرف مسکات برای آنها است. برخی از جذابترین مسکاتهای خارجی عبارتاند از:
لوگو شرکت KFC: شرکت کی اف سی در طراحی لوگو خود از چهره مؤسساش استفاده نموده و با یک طرح جالب در حال حاضر از آن به عنوان معرف برنداش استفاده مینماید.
سیب گاز زده اپل: یکی از مشهورترین نمونههای مسکات در خارج سیب گاز زده اپل است. فرقی نمیکند که این نماد روی چه وسیلهای قرار بگیرد. تحت هر شرایطی اولین کلمهای که در ذهن مخاطب تداعی خواهد شد برند اپل است.
مسکات در ایران
هر چند در گذشته استفاده از شخصیت تبلیغاتی در ایران خیلی کاربرد نداشت و کمتر شرکتی به دنبال استفاده از این طرحها بود، اما در حال حاضر شاهد همهگیر شدن این طرحها در بین برندهای مختلف هستیم. برخی از مشهورترین مسکاتهای ایرانی نیز عبارتاند از:
- خرس عمو یادگار شرکت ایران رادیاتور
- طرح انیمیشنی بابا برقی شرکت برق
- طرح لوگو خودکار بیک
استفاده از روشهای نوین برای تبلیغات و ایده پردازیهای جدید تأثیر چند برابری روی مخاطب باقی میگذارد. در این میان روشها و ایدههایی که قبلا در سایر کشورها پاسخگوی عالی به نیازها و برندینگ شرکتها بوده و به نوعی امتحان خود را پس داده است، حتی تأثیرگذارتر از روشهای جدید میتواند روی دیده شدن شرکتها نقش داده باشد.
از همین الان یک شخصیت کارتونی را تصور کنید که قرار است از این پس در هر جایی تداعی کننده برند شما باشد. اگر به درستی آن را شخصیتپردازی کرده باشید، مخاطبین شما شروع به برقراری ارتباط و تعامل با آن خواهند کرد.
به جمع شوخیهای دوستانه اضافه خواهد شد. از آن به عنوان یک نماد یاد خواهند کرد و حتی ممکن است لحن و تکیه کلامهای این شخصیت را نیز تکرار کنند. چه تبلیغاتی بالاتر از این میتواند به عنوان یک معرف برای برندینگ و معرفی شرکت شما ایفای نقش کند.
مسکات این قابلیت را دارد که حتی از سایر روشهای تبلیغاتی مؤثرتر عمل کند و یا روی سایر تبلیغات شما تأثیر بسزایی داشته باشد.