طراحی لوگو سمبلیک یا آیکونیک

تصویری از کسب‌وکار شما

لوگو با وجود اینکه تنها یک جنبه‌ی بصری از نام تجاری محسوب می‌شود، تاثیر زیادی روی درک کسب‌وکار دارد. در واقع لوگو را می‌توان چهره‌ی یک کسب‌وکار دانست که هر کسی براساس آن درباره‌ی کسب‌وکار قضاوت می‌کند. طراحی لوگو یک پروسه‌ی ساده، ولی در عین حال پیچیده است که نیاز به درک عمیق مفهوم برند و عناصر طبیعی دارد. به گفته‌ی دیوید آیری، کارشناس برجسته‌ی طراحی هر کسی می‌تواند لوگو طراحی کند؛ ولی هر کسی نمی‌تواند یک لوگوی خوب طراحی کند. لوگوها انواع مختلفی دارند که رایج‌ترین‌شان لوگوی سمبلیک است. طراحی لوگو سمبلیک برای یک برند، علاوه بر دانش گرافیکی، نیاز به درک ارزش‌های برند دارد و باید بتوان ارتباط درستی میان برند و طرح گرافیکی برقرار کرد. در این مقاله به نحوه‌ی طراحی لوگو سمبلیک خواهیم پرداخت و مراحل طراحی این نوع لوگو را با هم بررسی می‌کنیم.

نمادی از ماهیت برند شما

یک لوگوی سمبلیک همان طور که از نامش پیداست، سمبلی از برند شما خواهد بود و مخاطبان را با برند شما ارتباط می‌دهد. لوگوی سمبلیک که به آن لوگوی نمادین، آیکونیک یا تصویری نیز می‌گویند، از یک نماد یا آیکون گرافیکی ساخته شده که نشان‌دهنده‌ی یک شی در دنیای واقعی است. طراحی لوگو سمبلیک، نیازمند درک درستی از مفاهیم و ارزش‌های برند شماست و آنچه که در طراحی این نوع لوگو به کار می‌برید، باید جنبه‌ای از کسب‌وکار را نشان دهد. این جنبه می‌تواند نام برند، اصول و تعهدات اخلاقی، وجه تمایز برند، هدف برند یا هر مفهومی نظیر آن باشد؛ به‌عنوان مثال شرکت اپل، نام شرکت را در لوگوی آیکونیک خود گنجانده که همان طرح سیب است.

طراحی لوگو سمبلیک از آغاز تا امروز

تاریخچه‌ی استفاده از نمادها برای انتقال مفاهیم، به 7 هزار سال قبل از میلاد برمی‌گردد؛ زمانی که آشوریان، مصریان، ایرانیان و... از سمبل‌ها برای انتقال مفاهیم زیبایی، اخلاقی، فرهنگی، اجتماعی، مذهبی و حتی سیاسی، روی سفال و سایر اشیا استفاده می‌کردند. آنچه از گذشتگان باقی مانده، نشان می‌دهد که انسان‌ها در طول تاریخ، توجه ویژه‌ای به جلوه‌های بصری و گرافیکی داشته‌اند. با پرشی در تاریخ به اروپای قرون وسطی، متوجه می‌شویم که دو زبان بصری مجزا، توسط انسان‌ها برای انتقال مفاهیم به‌کار می‌رفته است: طرح‌های منقوش و علائم سمبلیک؛ به‌عنوان مثال در جنگ‌ها، هر لشکر یک نشانه‌ی مخصوص به خود داشت که اغلب به‌صورت نمادین بوده و تصاویری نظیر آلات جنگی یا حیوانات افسانه‌ای را به‌تصویر می‌کشید. پس از اختراع پرینت توسط گوتنبرگ در سال 1440 میلادی، کم‌کم کسب‌وکارها شروع به چاپ لوگو برای معرفی کارشان کردند و این طرح‌ها را روی سردر مغازه‌ها و محصولاتشان قرار دادند. می‌توان گفت قرن پانزدهم، زمان تولد اولین لوگوهای سمبلیک دنیا بود؛ اما، پروسه‌ی طراحی لوگو به‌شکل مدرن امروزی، برای برندسازی و تبلیغات، اولین بار توسط میسون رابینسون در سال 1885، برای طراحی لوگوی سمبلیک کوکاکولا انجام گرفت.

آنچه در طراحی لوگو سمبلیک باید بلد باشید

زمانی که می‌خواهید کار طراحی لوگو سمبلیک را انجام دهید، باید به 5 اصل زیر توجه داشته باشید:

1. سادگی: شاید مهم‌ترین اصل در طراحی لوگو آیکونیک، سادگی باشد. یک لوگو شلوغ و پرزرق و برق، بیش از اینکه نظر مخاطبان را جلب کند، باعث آشفتگی ذهن‌ آن‌ها می‌شود. سادگی باعث قابل فهم بودن لوگو می‌شود و همه کسی آن را می‌پسندد. یک امتیاز دیگر لوگوهای ساده، قابلیت استفاده از آن‌ها روی هر محصول یا رسانه‌ است، بدون‌ اینکه جلوه‌ی بدی از خود به نمایش بگذارد. از طرف دیگر، هرچه لوگو ساده‌تر باشد، در ذهن افراد ماندگارتر خواهد بود.
2. ارتباط : مهم نیست چقدر در طراحی لوگو سمبلیک، به زیبایی توجه کنید، آنچه مهم‌تر است، معنادار بودن آن است. اگر یک لوگوی صورتی برای یک تیم ورزشی مردانه طراحی کنید، شاید اولین نکته‌ای که برای مخاطبان به‌وجود می‌آید، بی‌معنا بودن آن باشد. در اینجا بحث انحصار رنگ‌ برای جنسیت‌ها مطرح نیست، بحث معنادار بودن لوگو برای هر حیطه‌ی خاص مدنظر است. به‌عنوان مثالی دیگر، استفاده از فونت‌های ظریف خوشنویسی برای آرم بانکی، چندان ارتباطی با این کسب‌و‌کار ندارد و باید فونت‌های رسمی و قانون‌مدار را به‌کار ببرید.
3.                       
4. نامحدود: منظور از نامحدود بودن لوگو، وابسته نبودن آن به زمان است. نباید فکر کنید که لوگو نیز مانند مد، در یک بازه‌ی زمانی بزرگ می‌شود و پس از دوران اوجش، با یک لوگوی جدید جایگزین خواهد شد. شما باید لوگویی طراحی کنید که در طی سال‌ها، همچنان زیبایی و اصالت خود را حفظ کند. مثلا لوگوی کوکاکولا، با وجود گذشت زمان طولانی از طراحی آن، کماکان یک طرح جذاب دیده می‌شود. لوگوهای اصیل اگرچه در طی زمان به‌روزرسانی می‌شوند، همچنان ماهیت و طرح اصلی خود را حفظ می‌کنند.
5. تمایز: آنچه باید در طراحی لوگوی آیکونیک حتما در نظر داشته باشید، وجه تمایز آن است؛ این جنبه از لوگو می‌تواند همان مزیت رقابتی برند باشد که به‌صورت سمبلیک نمایش داده شده است. یک لوگوی منحصربه‌فرد، جذاب‌تر بوده و بیش‌تر در اذهان ماندگار می‌شود. این وجه تمایز را می‌توانید در قالب یک نوع طراحی جدید یا حتی یک شکل در فضای منفی، به لوگوی خود اضافه کنید.
6. مقیاس‌پذیری: آخرین ویژگی برای طراحی لوگوی سمبلیک، مقیاس‌پذیر بودن آن است؛ یعنی بتوانید طرح را در هر اندازه‌ای کوچک یا بزرگ کنید، بدون‌ اینکه در ظاهر آن اشکالی به‌وجود آید. زمانی که کار طراحی لوگو آیکونیک برای یک برند را انجام می‌‌دهید، باید در نظر داشته باشید که این طرح قرار است روی محصولات و تبلیغات مختلف در اندازه‌های گوناگون چاپ شود، پس بهتر است به مقیاس‌پذیری آن حتما توجه داشته باشید.

کی به‌دنبال طراحی لوگو سمبلیک باشیم؟

یکی از دلایل اصلی طراحی لوگو سمبلیک برای یک بیزینس، نداشتن نام متمایز و خاص برای برند است. اگر نام برند شما یک نام یونیک و متفاوت است که می‌توانید با آن کسب‌وکارتان را ماندگار کنید، در فکر طراحی یک لوگوتایپ باشید؛ ولی اگر نام خاصی ندارید، بهتر است با یک طرح گرافیکی برای خودتان تمایز ایجاد کنید. یک کاربرد دیگر لوگو سمبلیک، برای کسب‌وکارهای بزرگ است که قصد دارند اهداف، معانی و نمادهای شرکت خود را به مخاطبان یاد دهند. اگر کسب‌وکار کوچکی دارید که هنوز چندان وارد عرصه‌ی رقابت نشده، نیازی نیست که چنین چالش‌هایی را پشت‌سر بگذارید.

لوگو سمبلیک، هم خوب، هم بد

از جمله مزیت‌های طراحی لوگو سمبلیک، می‌توان موارد زیر را نام برد:

• طرح بصری در خاطر افراد ماندگارتر است؛
• با یک شکل ساده، برندتان معرفی می‌شود؛
• در هر جایی می‌توانید از آن استفاده کنید؛
• هر نوع مفهومی را می‌توانید با کمک آن انتقال دهید؛
• نسبت به لوگوتایپ، طراحی مجدد آن راحت‌تر است.

این نوع لوگو معایب و محدودیت‌هایی نیز دارد؛ مثلا:

• در آغاز راه کسب‌وکار، نمی‌تواند نام شما را سر زبان‌ها بیاندازد؛
• هر کسی تخصص درک مفاهیم طرح را ندارد؛
• طراحی آن زمان بیشتری نیاز دارد.

راه و رسم طراحی لوگو سمبلیک

طراحی لوگو سمبلیک به‌راحتیِ طراحی لوگوتایپ نیست؛ اگرچه لوگوتایپ هم پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. در طراحی لوگو سمبلیک، شما باید خلاقیت بیشتری به خرج دهید؛ چون به‌جای انتخاب بهترین گزینه از میان گزینه‌های موجود، باید خودتان یک طرح جدید را خلق کنید. قبل از هر چیز شما باید به‌خوبی بتوانید هویت برند را درک و تعریف کنید. باید بدانید دنبال چه هستید و چطور باید به آن برسید. اگر بخواهید طراحی لوگو سمبلیک را به بهترین شکل انجام دهید، باید مراحل زیر را قدم‌به‌قدم طی کنید:

1. هویت برند را تعریف کنید: نام تجاری شما، شامل یک‌سری عناصر قابل مشاهده است؛ مثلا رنگ و طرح که هویت برند را در ذهن مشتریان قایل شناسایی و متمایز می‌کند. قبل از اینکه این عناصر مشهود را در طراحی خود به‌کار ببرید، به‌دنبال عناصر نامشهود باشید. هر کسب‌وکاری شامل مجموعه‌ای از عناصر مشهود و نامشهود است که هر کدام می‌توانند جنبه‌ای از آن را به نمایش بگذارند. بهتر است طراح قبل از هر چیز، تمام این مولفه‌ها را شناسایی و درک کرده و بهترین‌های‌شان را برای طراحی در لوگو، به‌کار ببرد. این هدف تنها زمانی میسر می‌شود که شما تعریف درستی از کسب‌وکار پیدا کرده باشید.
2. استایل لوگو را مشخص کنید: برای طراحی لوگو سمبلیک شما باید ببینید که چه سبکی برای کسب‌وکارتان مناسب است. سبک لوگو آیکونیک برای کسب‌وکارهای مختلف یکی نیست؛ مثلا لوگو برای حوزه‌ی هنر نباید مشابه لوگوهای رسمی یا فشن باشد. برخی از لوگوها سبک کلاسیک داشته باشند بهتر است؛ ولی برای برخی لوگوها، سبک مدرن یا فانتزی بیش‌تر جلوه دارد.
3. طرحی اولیه روی کاغذ ترسیم کنید: تمام چیزی که در ذهن‌تان دارید را روی کاغذ بکشید تا بهترین تصویر را پیدا کنید. طراحی لوگو سمبلیک یک پروسه‌ی تکراری است که تا زمان تکامل لوگو باید انجام شود. شما باید آنقدر این لوگو را در حالت‌های مختلف طراحی کنید تا بتوانید یک لوگوی پخته و کامل از دل آن بیرون بکشید. این آزمون و خطا، روی کاغذ راحت‌تر از نرم‌افزار خواهد بود و سرعت بیشتری دارد.
4. رنگی مناسب انتخاب کنید: این قسمت از کار شما نیازمند درک درستی از مفاهیم رنگ‌هاست. شما باید بدانید که رنگ‌ها چه معانی دارند و کدام‌یک بهترین انتخاب برای لوگوی شما هستند. البته شما نباید صرفا به معانی رنگ‌ها توجه کنید، بلکه باید رنگ‌هایی که از قبل برای کسب‌وکارتان انتخاب کرده‌اید را نیز در نظر داشته باشید. انتخاب رنگ یکی از مهم‌ترین بخش‌های کار شماست که باید با حساسیت و ظرافت زیاد انجام دهید.
5. پیاده‌سازی آخر راه طراحی شماست: آخرین قسمت از کار شما، پیاده‌سازی لوگو در نرم‌افزارهای گرافیکی به‌شمار می‌رود. این قسمت از کار طراحی لوگو سمبلیک، نیاز به مهارت کامپیوتری دارد و شما باید بتوانید حداقل با یک نرم‌افزار وکتوری نظیر ایلاستریتور یا کورل دراو کار کنید. بعد از پیاده‌سازی لوگو، باید از سایر افراد تیم یا کارفرما، بازخورد بگیرید تا در صورت نیاز مجددا لوگو را اصلاح کنید.

پنج هنرنمایی ایرانی در زمینه‌ی طراحی لوگو سمبلیک

در ادامه پنج لوگوی آیکونیک برتر ایرانی را با هم بررسی می‌کنیم:

•                              
• لوگوی شرکت هواپیمایی هما: لوگوی این شرکت یکی از زیباترین نمونه‌های طراحی لوگو سمبلیک در ایران محسوب می‌شود. در این لوگو از طرح پرنده‌ی افسانه‌ای هما استفاده شده که با نام شرکت ارتباط معنایی دارد و از سوی دیگر به تاریخ ایران اشاره می‌کند.
•                         
• لوگو کفش ملی: این لوگو، یکی از قدیمی‌ترین لوگوهای ایرانی است که قدمتی چند ده ساله دارد و در آن از تصویر یک فیل استفاده شده است. اینکه چرا فیل را انتخاب کرده‌اند، جای بحث دارد؛ ولی شاید دلیل آن گام‌های محکم و استوار این حیوان قوی‌هیکل باشد.
•                        
• لوگو شرکت هواپیمایی آسمان: در این لوگو از یک پرنده‌ی درنای در حال پرواز استفاده شده که کاملا با مفهوم این شرکت تناسب معنایی دارد. طراحی لوگو در عین بامفهوم بودن، به زیبایی توانسته این پرنده را به تصویر بکشد.
•                         
• لوگوی ایران خودرو: لوگوی این شرکت هم‌زمان با راه‌اندازی خط تولید سمند تغییر کرد و تصویری از سر یک اسب را برای لوگو به‌کار بردند. این تصویر اشاره به نام سمند یعنی اسب زرد دارد و همچنین معنای سرعت و استقامت را نیز در خود گنجانده است.
• لوگوی سایپا: این لوگو که از طراحی بنای گنبدسرخ مراغه الگو گرفته، نمادی از چرخ‌دنده و تحرک است. این لوگوی متقارن سه وجهی، طراحی خاصی دارد و نوعی چرخش را در خود نمایش می‌دهد.

بهترین سمبلیک‌های دنیا

پنج نمونه طراحی لوگو سمبلیک موفق دنیا را در ادامه با هم بررسی می‌کنیم:

•                                      
• لوگو اپل: لوگوی شرکت اپل طرح یک سیب گاز زده است که از نام برند گرفته شده و هر کسی با دیدن آن این برند را خواهد شناخت. این لوگو در حال حاضر قدرت بیشتری نسبت به نام برند، برای معرفی آن دارد.
• لوگو نایک: لوگوی نایک را یک دختر در سال 1971 طراحی کرد و بابت آن تنها 35 دلار دستمزد گرفت؛ البته بعدها نایک به او هدایای دیگری نیز تقدیم کرد. این لوگو، زیباترین مظهر سادگی برای یک لوگو بوده که توانسته به‌خوبی تمام آنچه نیاز است را درباره‌ی لوگو بیان کند.
•                                        
• لوگو میکی موس: این لوگو یک سایه از موش را نشان می‌دهد که می‌توان آن را در اغلب فیلم‌های دیزنی نیز مشاهده کرد. در واقع این طرح، از نام برند، استفاده می‌کند؛ یعنی همان موس به معنای موش.
•                                  
• لوگوی World Wildlife Fund: لوگوی این شرکت، طرح یک پانداست که به‌زیبایی با استفاده از فضای منفی، طراحی شده است. این لوگو از یک پاندای باغ‌وحش لندن، به نام چیچی الهام گرفته شده است.
•                                          
• لوگو مایکروسافت: لوگوی مایکروسافت یک پنجره را نشان می‌دهد که هر قسمت آن یکی از چهار رنگ آبی، زرد، سبز و قرمز را به خود گرفته و هر کدام معنایی خاص به‌همراه دارند. این لوگو قصد دارد به دنیای رنگینی که مایکروسافت پیش روی مخاطبان می‌گشاید، اشاره کند.

مسیر بی‌انتهای طراحی لوگو سمبلیک

لوگوها همه‌جا هستند و شاید بسیاری از ما حتی متوجه وجود آن‌ها در اطرافمان نشویم؛ مگر زمانی که قصد خرید داشته باشیم. اگر به اطرافتان روی میز کار یا حتی محیط آشپزخانه نگاه کنید، متوجه می‌شوید که در دنیای اطراف شما، بی‌نهایت سمبل روی اشیای مختلف قرار گرفته که هر کدام پیامی برای شما دارند. لوگوها پیام‌های تصویری برندها هستند و مفاهیم زیادی در خود گنجانده‌اند. یک لوگوی سمبلیک، سعی دارد تا با کمک نمادها، با مخاطب ارتباط برقرار کند. در حقیقت، طراحی لوگو سمبلیک، راهی است که کسب‌وکارها با کمک آن، خود و اهدافشان را به شما معرفی می‌کنند. پروسه‌ی طراحی لوگو سمبلیک، کار راحتی نیست و قبل از آن باید دانشتان را در زمینه‌ی نمادشناسی، افزایش دهید. نمونه‌های زیادی از لوگوهای سمبلیک در دنیا وجود دارد که می‌توانید برای شروع کارتان از آن‌ها الهام بگیرید. در این مقاله ما برخی از این نمونه‌ها را به شما نشان دادیم تا بهتر بتوانید کار طراحی لوگو سمبلیک را انجام دهید.

منبع:

www.crowdspring.com/blog/most-iconic-brand-logos-all-time