فرمت svg چیست و چه کاربردی دارد؟

دنیای امروز دنیای پلتفرم‌های کوچک و بزرگی است که به اشکال مختلف در زندگی ما حضور پیدا کرده‌اند. تلفن‌های همراه، تلویزیون‌‌های بزرگ و کوچک، لپ تاپ‌ها و تبلت‌هایی که در اندازه‌های گوناگون به فروش می‌رسند، همگی طراحان را با چالش بزرگی روبه‌رو کرده‌اند. 

این چالش که نام آن را چالش ریسپانسیو می‌گذاریم، باعث شده است که تمامی  طراحان لوگو، برند، وبسایت و ... به دنبال روش‌هایی باشند که بتوانند از طریق آن پروژه‌ی خود را بدون زحمت زیادی متناسب با تمامی پلتفرم‌ها طراحی کنند. 

قطعا همه‌ی ما برای یک بار هم شده با یک پروژه‌ی ریسپانسیو شکست‌‌خورده مواجه شده‌ایم و بهم ریختگی و بی‌کیفیتی طرح و لوگو درون صفحه‌ی موبایل‌مان حسابی حالمان را گرفته است. 

به همین خاطر فرمت‌هایی ایجاد شده‌اند که به طراحان کمک می‌کنند که طرح خود را با بهترین کیفیت در پلتفرم‌های گوناگون به نمایش بگذارند. فرمت SVG یکی از همین فرمت‌های گرافیکی است که بخاطر ساختار منحصربه‌فردش می‌تواند کیفیت را در هر حالتی حفظ کند! اما بیایید ببینیم SVG چیست و چگونه باید با آن کار کرد؟

فرمت svg چیست؟

هر جا که بحث افزودن تصاویر مختلف به وبسایت‌ها یا فایل‌های گرافیکی در میان باشد، معمولا نام‌های تصاویر رستری و وکتورها به‌طور مداوم به گوش می‌رسد. هر یک از این انواع تصاویر دارای مشخصات ویژه‌ای هستند که آن‌ها را برای شرایط خاصی مناسب می‌سازند. 

در این میان وکتورها از قابلیت‌های بیشتری برخوردارند و می‌توان آن‌ها را بدون کاهش کیفیت به اندازه‌های مختلفی درآورد. فرمت svg یا scalable vector graphics نوعی فرمت تصویری برپایه‌ی وکتور است که به شما اجازه می دهد تصاویر وکتور را بدون از دست دادن کیفیت به شکل دلخواه خود در وبسایت‌های ریسپانسیو  مورد استفاده قرار دهید.

کاربردهای فرمت svg

حال که با ماهیت فرمت svg آشنا شدیم، بیایید ببینیم این فرمت در چه بخش‌هایی مورداستفاده قرار می‌گیرد؟

- ساخت تصاویر و نمودارهای ساده: تقریبا هر شکل خطی ساده‌ای که بتوان با مداد یا خودکار روی کاغذ ترسیم کرد، در فرمت svg قابل تولید هستند و می‌توان آن‌ها را به راحتی به این فرمت ترجمه کرد.

- تولید آیکون‌ها و لوگوها: آیکون‌ها و لوگوها به کیفیت بسیار بالایی نیاز دارند و باید بتوانند در هر پلتفرمی با بهترین کیفیت و وضوح ممکن به نمایش در آیند. فرمت‌های svg در ساخت لوگو و آیکون نیز به کمک‌تان می‌آیند. 

چه لوگوی شما به اندازه‌ی دکمه باشد و چه در اندازه‌ی یک بیلبورد تبلیغاتی طراحی شده باشد، فرمت svg به شما کمک می‌کند تا آن را به راحتی در پلتفرم مورد نظر خود قرار دهید. به علاوه آیکون‌هایی که با این فرمت ساخته می‌شوند قابل دسترس‌تر هستند و به آسانی تغییر موقعیت می‌دهند.

- ساخت انیمیشن: svg در ساخت انیمیشن نیز کاربرد دارد. کدهای svg به راحتی با CSS، جاوا اسکریپ و همینطور انیمیشن ساز SMIL هماهنگ می‌شود و به شما اجازه می‌دهد با طرح‌های گرافیکی svg انیمیشن های خطی جذاب بسازید.

- جلوه‌های ویژه: فرمت svg در ساخت انیمیشن نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. بسیاری از جلوه‌های زنده اعم از تغییر شکل تدریجی یا افکت‌های چسبناک از طریق فایل‌های svg قابل تولید هستند.

بیشتر بخوانید: برندینگ

- ایجاد رابط‌ها و برنامه‌ها: در کنار تمامی کاربردهایی که برای این فرمت گرافیکی برشمردیم، svg امکان ایجاد رابط‌های گرافیکی بسیار پیشرفته را برایتان فراهم می‌آورند که با HTML5 و برنامه‌های تحت وب سازگاری دارند.

همانطور که می‌بینید این فرمت گرافیکی دارای کاربردهای بسیاری است و همین موضوع باعث شده است تا svg نقش بسیار پررنگی در فضای وب ایفا کند. اما چرا svg تا این حد به محبوبیت رسیده است و چرا باید از آن استفاده کنیم؟

چرا باید از فرمت svg استفاده کنیم؟

انتخاب svg به عنوان یکی از فرمت‌های گرافیکی انتخابی بسیار هوشمندانه است چرا که فرمت svg دارای قابلیت‌های بی‌نظیری است که فرآیند ساخت پروژه‌ی گرافیکی شما را آسان و لذت بخش خواهد کرد. برای آشنایی هرچه بیشترشما با این ویژگی‌ها، فهرستی از مزایای svg تهیه کرده‌ایم که در ادامه به معرفی آن می‌پردازیم:

- مقیاس‌پذیر است: یکی از مهم‌ترین مزایای فرمت svg مقیاس‌پذیر بودن آن است. وقتی از مقیاس‌پذیری svg صحبت می‌کنیم، به این معناست که این فرمت برخلاف سایر فرمت‌‌های گرافیکی از قبیل JPG یا PNG دارای رزولوشن مجزا برای هر تصویر است و اندازه و نوع صفحه نمایش تاثیری در کیفیت آن ایجاد نخواهد کرد. 

به این ترتیب در یک صفحه نمایش شبکه‌ای که فایل‌‌های JPGکوچک در آن به صورت محو و پیکسلی به نمایش در می‌آیند، تصاویر SVG با کیفیتی فوق‌العاده پخش می‌شوند.

- اندازه‌ی فایل در این فرمت مناسب است: از دیگر مزایای بسیار جالب فایل‌های SVG حجم بسیار پایین آن‌ها به نسبت سایر فرمت‌های گرافیکی است. این قابلیت هنگامی که با صفحه نمایش‌های بزرگ‌تر سروکار دارید به کمک‌تان می‌آید، چرا که فایل‌های SVG به خودی خود دارای رزولوشن مجزا هستند و همچون تصاویر رستری نیاز به تغییر اندازه‌ی فایل ندارند.

 بنابراین اگر از SVGها برای وبسایت خود استفاده می‌کنید، باید بدانید که اندازه‌ی کوچکتر فایل‌ها به معنای سرعت لود بالاتر برای وبسایت شماست.

- امکان ویرایش دارد: فرمت SVG دارای ویژگی منحصر به فرد دیگری است که به شما اجازه می‌دهد آن را در برنامه‌‌های ویرایشگر گرافیکی همچون Illustrator یا Sketch و ویرایشگر‌های متنی ویرایش کنید و اصلاحات موردنظر خود را مستقیما اعمال نمایید.

- باعث بهبود عملکرد می‌شود: استفاده از SVG این لاین باعث بهبود عملکرد وبسایت‌ شما نیز خواهد شد. چرا که این فایل‌ها درخواست HTTP را برای بارگیری فایل تصویر لغو می‌کنند. از آنجا که در اثر این حذف درخواست، فایلی دانلود نمی‌شود، مدت زمان لود شدن وبسایت نیز کوتاه خواهد شد و این به معنای افزایش سرعت وب سایت شما برای مخاطبین و بهبود تجربه‌ی کاربری آنهاست.

- کنترل استایل طرح در این فرمت آسان است: از دیگر مزایای فرمت SVG قابلیت کنترل فاکتورهای گوناگون تصویر از قبیل رنگ حروف، سایه‌‌‌ها و همچنین اندازه‌ها در CSS است. این ویژگی برای اضافه کردن افکت شناور به تصویر بسیار کارآمد است و به شما کمک می‌کند که برای خلق چنین تصویری نیازمند اسپرایتز تصاویر نباشید.

- گزینه‌های پیشرفته‌ای را در اختیارتان قرار می‌دهد: فرمت SVG می‌تواند توسط تکنولوژی‌هایی همچون جاوا اسکریپت دستکاری شود و تصاویری پویاتر خلق نمایند. 

برای مثال انیمیشن‌های SVG یکی از پرطرفدارترین گزینه‌های طراحان سایت برای ایجاد جذابیت و تعامل‌پذیری وبسایت‌ها هستند که می‌توان از طریق آن‌ها جدول‌ها، نقشه‌ها و اینفوگرافی‌های جذاب را به سایت اضافه نمود.

چگونه فایل‌هایی با فرمت svg را ایجاد و باز کنیم؟

فایل‌هایی با فرمت SVG اغلب توسط برنامه‌ی گرافیکی Illustrator تولید می‌شوند و اگر با این برنامه آشنایی داشته باشید به‌خوبی می‌دانید که تولید این فایل‌ها به سادگی باز کردن یک پرونده‌ی جدید، نوشتن جمله‌ی موردنظر، تبدیل فونت به شکل، unite کردن شکل و در نهایت ذخیره‌سازی پرونده است.

اما چطور می‌توان یک فایل آماده‌ی SVG را در کامپیوتر باز کرد؟ این کار به روش‌های گوناگونی امکان‌پذیر است:

- مرورگر: یکی از ساده‌ترین روش‌های باز کردن فایل‌های SVG استفاده از مرورگر کامپیوتر است. مرورگرها می‌توانند به‌صورت آفلاین فایل‌های SVG را لود کنند و برای باز کردن این فرمت از طریق مرورگر کافی است گزینه‌ی باز شدن از طریق مرورگر را انتخاب کنید یا به سادگی کلیدهای ترکیبی Ctrl+O را بفشارید.

- برنامه‌های Adobe: از آنجا که فایل‌های SVG از طریق برنامه‌ی Illustrator تولید می‌شوند، می‌توان آن‌ها را به کمک همین برنامه باز و مشاهده کرد. البته در صورتی که کیت SVG را برای پلاگین Adobe CS نصب کرده باشید، می‌توانید فایل‌های فرمت SVG را از طریق سایر برنامه‌‌های Adobe از جمله Adobe Photoshop،Photoshop Elements، InDesign و Adobe Animate نیز قابل مشاهده است.

- برنامه‌های non-Adobe: برخی از برنامه‌ها‌ی غیر Adobe نیز از فرمت SVG پشتیبانی می‌کنند و مي‌توانند آن را باز کنند. Microsoft Visio، CorelDRAW، Corel PaintShop Pro و CADSoftTools ABViewer بخشی از این برنامه‌ها هستند. 

برنامه‌‌های Inkscape و GIMP نیز دو نمونه از برنامه‌‌های رایگانی هستند که می‌توانند فایل SVG شما را باز کنند، ولی برای این کار نیاز به دانلود و نصب دارند و نمی‌توانند این کار را به‌صورت آنلاین انجام دهند. اگر نمی‌خواهید برنامه‌ای روی دستگاه‌تان نصب کنید می‌توانید از Picozu که قابلیت باز کردن آنلاین فایل را در اختیارتان می‌گذارد استفاده کنید.

- ویرایشگر‌های متن: از آنجا که جزئیات فایل‌های SVG ماهیتی متنی دارند، بسیاری از برنامه‌های ویرایشگر متن نیز قادر به باز کردن ورژن متنی فایل شما هستند. ساده‌ترین و دم دستی‌ترین برنامه برای این کار Notepad ویندوز شماست.

نحوه‌ی کانورت کردن فایل svg

با اینکه فرمت SVG فرمتی بسیار کاربردی و محبوب است اما گاهی پیش می‌آید که بخواهیم آن را به فرمت‌های دیگری تبدیل کنیم تا بتوانیم آن را در بخش‌های دیگری نیز مورداستفاده قرار دهیم. ابزارهای تبدیل بسیاری برای این کار وجود دارد که به شما اجازه می‌دهد فایل SVG خود را به فایل‌هایی همچون PNG یا JPG تبدیل کنید. 

اما تبدیل این فرمت به سایر فرمت‌ها با چالش‌هایی رو به رو است که در این بخش راه‌های عبور از این چالش‌ها را به شما معرفی می‌کنیم:

- کوچک بودن بیش از حد فایل SVG: هنگامی که اندازه‌ی فایل SVG شما برای تبدیل شدن به فرمت‌های تصویری دیگر کوچک باشد، قطعا با مشکل کاهش کیفیت در فرمت جدید مواجه خواهید شد. اما این مشکل با استفاده از ابزارهای تبدیل آنلاینی همچون Zamzar به راحتی قابل حل است.

- هزینه‌ی بالای خرید برنامه‌‌های Convertor یا نامطمئن بودن آن‌ها: در صورتی که نمی‌خواهید برای خرید برنامه‌های تبدیل هزینه‌های بالایی پرداخت کنید یا از ایمن بودن این برنامه‌ها مطئمن نیستید، می‌توانید برای تبدیل فایل SVG خود از ابزارهای تبدیل آنلایتی همچون Autotracer.org استفاده کنید که به شما اجازه می‌دهد فایل خود را به فرمت‌‌های گوناگونی از قبیل EPS، Adobe Illustrator file (AI)، DXF، PDF، SK و غیره تبدیل کنید.

اگر فایل SVG شما دارای اندازه‌ی مناسبی است می‌توانید با استفاده از تمامی برنامه‌هایی که برای باز کردن این فرمت پیشنهاد کردیم، به راحتی فایل SVG خود را به فرمت دلخواه‌تان تبدیل کنید. کافی است فایل را در برنامه‌ی موردنظر باز کنید و با استفاده از گزینه‌های Save یا Export فرمت نهایی آن را تغییر دهید.

معایب استفاده از فایل svg

با اینکه این فرمت بسیار کارآمد است و مزایای زیادی دارد که نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد، اما معایب انگشت‌شماری هم دارد که آشنایی با آن‌ها به استفاده‌ی هرچه بهتر از این فرمت کمک خواهد کرد.

- قادر به پشتیبانی از جزئیات زیاد نیست: از آنجا که این فرمت به جای پیکسل بر اساس نقاط و مسیرها طراحی شده است، نمی‌تواند همچون فرمت‌های استاندارد تصویر، جزئیات را به نمایش بگذارد.

 برای مثال تصاویر آنلاین در فرمت JPEG بهتر دیده می‌شوند، چرا که در کنار سایز کوچک دارای جزئیات رنگی دقیق‌تری هستند و تصویری حقیقی‌تر را به نمایش می‌گذارند.

- در مرورگرهای قدیمی کار نمی‌کند: مرورگرهای قدیمی همچون IE8 و پایین‌تر قادر به پشتیبانی از SVG نیستند. از آنجا که این مرورگر‌ها به‌طور دائم از چرخه‌ی مصرف حذف می‌شوند، نرخ مصرف بسیار پایینی دارند و توسط ماکروسافت پشتیبانی نمی‌شوند، قابلیت خوانش فایل‌‌های SVG را نیز از دست می‌دهند، بنابراین طرفداران مرورگرهای قدیمی نمی‌توانند از این فرمت خاص استفاده کنند.

SVG فرمتی بسیار کاربردی و پرطرفدار است که می‌تواند وبسایت یا کارهای گرافیکی شما را به ساده‌ترین شکل ممکن تبدیل به موفق‌ترین و جذابترین پروژه‌ی عمرتان کند. 

از همه مهم‌تر، تولید و کار با این فرمت بسیار آسان است و شما می‌توانید با کمک چند ابزار ساده آن‌ها را تولید یا تبدیل کنید و به راحتی به نمایش بگذارید. آشنایی با کاربردها، مزایا و معایب این فرمت خاص باعث می‌شود تا شما بتوانید فایل‌‌های SVG را به بهترین شکل ممکن مورداستفاده قرار دهید و از مزایای فوق‌العاده‌ی آن بهره‌مند شوید.